Hugur - 01.01.2013, Blaðsíða 94

 Giorgio Agamben
mikið til Aristótelesar, Walters Benjamin, Carls Schmitt, Hönnuh Arendt
og Michels Foucault. Agamben hefur kennt víða í Evrópu og verið gesta-
prófessor við nokkra háskóla í Bandaríkjunum. Frægt er þegar Agamben
aflýsti fyrirlestrum sem hann átti að halda í Bandaríkjunum árið  þar
sem hann vildi hvorki láta skrásetja ákveðnar upplýsingar um sig né taka af
sér fingraför til að fá vegabréfsáritun. Þessar aðferðir gagnrýndi Agamben
fyrir að vera í raun tilfærsla á ómannúðlegum aðferðum sem heyrðu sögulega
til undantekninga, til aðferða sem voru réttlættar sem venjubundin skrán-
ing og eftirlit en væru í raun „eignaupptaka og skráning á þeim eiginleika
sem persónulegastur og berskjaldaðastur er, það er líffræðilegu lífi líkama“.3
Agamben taldi að með slíkri skráningu upplýsinga, „lífpólitísku húðflúri“
sem lífvaldið nýtir sér til að hafa auga með einstaklingum sem liggja í raun
stö!ugt undir grun, væri vegið alvarlega að frelsi fólks, og hvatti evrópska
menntamenn og kennara til að mótmæla aðferðunum og gangast ekki við
kröfum bandarískra yfirvalda.
Því má ekki gleyma að í fyrstu verkum sínum Mallaði Agamben aðallega
um tungumál, málvísindi, textafræði, skáldskaparfræði og fagurfræði – sumir
segja að ekki megi líta hjá tengslum þessara sviða við rannsóknir Agambens
í pólitísku verkunum – en kynni hans af hugmyndum Benjamins, Arendt
og Foucaults beindu honum í átt að greiningu á ofbeldi, alræði og lífvaldi í
samtímanum eða „pólitísku eðli hins nakta lífs“.4 Þrátt fyrir að lífpólitík hafi
verið í forgrunni í fyrstu bókunum í homo sacer-röðinni hafa seinni verkin
þróast í óvæntar áttir, til dæmis í rannsókn á kristnu munklíferni í Altissima
Povertà. Regola e forma di vita nel monacheismo (Æ!sta fátækt. Reglur og lífs-
mynstur munklífsins, ) og athugun á guðfræðilegum grundvelli hagfræði
og stjórnmála í Il regno e la gloria. Per una genealogia teologica dell ’economia
e del governo (Mátturinn og d#r!in. Drög a! gu!fræ!ilegri si(afræ!i hagfræ!i
og stjórnmála, ).5 Meðal annarra verka Agambens má nefna ritskýringu
á Rómverjabréfi Páls postula, Il tempo che resta. Un commento alla Lettera ai
Romani (Um ókomna tí!. Sk#ringarrit um Rómverjabréfi!, ) og rannsókn
á sambandi manns og dýrs, L’aperto. L’uomo e l ’animale (Hi! opna. Ma!ur og
d#r, ).
Agamben hefur haft náin kynni af skrifum Walters Benjamin sem ritstjóri
heildarútgáfu verka hans á ítölsku og vísar víða til hans í skrifum sínum, rétt
eins og í textanum sem hér birtist um ljósmyndun undir heitinu „Dóms-
dagur“. Í raun á Agamben þó hvorki í samræðu við Benjamin um þróun
ljósmyndunar né greiningu hans á tæknilegum grundvelli hennar, til dæmis
 Giorgio Agamben, „Bodies Without Words: Against the Biopolitical Tatoo“, German Law
Journal : (), bls. .
 Um tengslin við hugmyndir Foucaults og Arendt sjá til dæmis Giorgio Agamben, „Oe Politi-
cization of Life“, Homo sacer. Sovereign Power and Bare Life (Stanford: Stanford University Press,
), bls. – og „Við flóttamenn“, Björn Þorsteinsson þýddi, vefritið Nei . febrúar .
 Hér er í sjónmáli annar snertiflötur við verk Benjamins, það er að segja texta hans um trúarlega
formgerð kapítalismans. Sbr. „Kapítalismi sem trúarbrögð“, Benedikt Hjartarson þýddi, Sjónauki
 (), –.
Hugur 2013-4.indd 94 23/01/2014 12:57:28