Skírnir - 01.01.1929, Side 69

63
SkirnirJ Daði Halldórsson og Ragnheiður Brynjólfsdóttir.
ef þau eru samsek að einhverju ægilegasta broti við heil-
aga kirkju, hann nývígður prestur, hún dóttir biskupsins,
°g halda samt áfram samlífinu eins og ekkert hefði í skor-
ízt hvar eru þá til dæmi svo samhentrar óprúttni, svo
gagnhertrar samvizku hjá báðum, svo geiglausrar léttúðar,
svo andvaralausrar hræsni? Ef þau skorti sálarþrek til að
standa við ást sína á eiðtökudeginum, hefur sálarþrek þeirra
þá vaxið við meinsærið? Nei, vér skiljum þá naumast þær
Rianneskjur. Ef Ragnheiður hefur hins vegar unnið eið sinn
saklaus, þá gerum vér meira en skilja þau; vér þekkjum
þau þá bæði út í æsar. Og þá verður saga þeirra þessi:
Að sögn Jóns Halldórssonar er Ragnheiður skörp og
Riannvænleg (Bisk.), Daði álitlegur og mannvænlegur (Presta-
®fir). Að sögn eins sjónarvottar, Jóns Grunnvíkings, er Daði,
þegar hann sér hann (líklega 83 ára gamlan), »sá prest-
legasti maður einn, er ég séð hefi í elli sinni« (JS 256,
4to). Hvað mun hann þá hafa verið 25 ára? Jón Þorkels-
son Skálholtsrektor svarar þeirri spurning. í hinni latnesku
æfisögu Brynjólfs biskups (Thott 1969, 4to) segir hann um
Daða á þessum aldri, að hann hafi verið glæsilegt og gáf-
ungmenni (juvenis elegans et ingeniosus) — en Jón
Þorkelsson lifði 24 ár samtíða Daða. Um gáfur Daða og
glæsilegt útlit höfum vér þá traustar heimildir.
Um Brynjólf biskup vitum vér úr æfisögu Torfa Jóns-
sonar, að hann var hófsamur um of í klæðaburði. En bisk-
upsfrú var skartkona. Það sést af Bréfabókunum í skrá yfir
eftirlátna muni hennar. Og Ragnheiður var skartkona, ef
dæma má af kaupmannsreikningum biskups eftir að Ragn-
heiður er orðin gjafvaxta; kaup hans á silki og dýrum
efnum fara mjög vaxandi.
Daði og Ragnheiður eru þá ung og frið. Þau sitja dag-
lega saman, ein og ótrufluð, að minnsta kosti heilan vetur.
En Ragnheiður veit, hvers hún á að gæta. Hún er göfug-
asti kvennkostur á landinu. En ást sinni getur hún ekki
]eynt. Og Daði er kvennhollur, eins og vér munum síð-
ar sjá. Þá rís upp kvitturinn.
Þegar biskup tjáir dóttur sinni þá ráðstöfun, að hún