Skírnir - 01.01.1929, Blaðsíða 107
Skírnir] Lífsskoðun Hávamála og Aristoteles. 101
sé mönnum líísnauðsyn, því að enginn mundi kjósa sér að
lifa án vina, þó að hann ætti öll önnur lífsins gæði. Vina
þarf jafnt voldugur sem vesall. Þeir hjálpa æskumönnunum
til að rata rétta veginn, veita öldungunum hjúkrun, hjálpa,
þegar starfskraftarnir þverra, og styðja til fagurrar dáðar
þann, sem er í blóma aldurs síns. Það þykir lofsvert að
vera vinur vina sinna og fagurt að vera vinsæll (VIII. b., l.k.).
Vinátta sprettur annaðhvort af því sem gott er eða
þægilegt eða gagnlegt, og verður misjöfn eftir því, hvort
menn eru vinir vegna þess, sem þeir finna gott í fari hver
annars, eða af því, að þeir hafa ánægju hver af öðrum
eða gagn (VIII. b., 2. k.). »Fullkomin vinátta á sér stað með
þeim, sem góðir eru og líkir að mannkostum, því að þeir
óska hver öðrum jafnt alls góðs að sama skapi sem þeir
eru góðir. Þeir, sem óska vinum sínum góðs sjálfra þeirra
vegna, eru mestir vinir, því að vinátta þeirra er sprottin
af því, hvernig þeir eru, en ekki af öðrum atvikum. Hún
helzt því jafnlengi og þeir eru góðir, en mannkostir eru
varanlegir. Og hver um sig er í senn góður fyrir sig og
fyrir vin sinn, því að góðir menn eru bæði góðir út af
fyrir sig og þarfir hver öðrum. En jafnframt til yndis, því
að þeir, sem eru í sannleika góðir, eru og hver öðrum
ljúfir, því að hverjum manni er sú breytni til yndis, sem
er í ætt við hann eða svipar til hans, og breytni góðra
manna er söm við sig eða lík« (VIII. b., 4. k. 6).“
»Það er háttur góðra manna, að gera hvorki sjálfir
rangt né leyfa vinum sínum að gera það« (VIII. b., 10. k. 5).
»Þegar vinir eru lengi fjarvistum, virðist vináttan fyrn-
ast. Því kveður skáldið:
»Þrátt hefur vináttan þorrið, þegar fundunum linnti«« (VIII. b., 6. k. 1).
»Jafningjum (sem eru vinir) er skylt að jafnast hver
við annan að ástúð og öðru. er til vináttu heyrir« (VIII.
b., 15. k. 1).
»Illir menn eru ótryggir, því að þeir eru ekki lengi
sjálfum sér samkvæmir. Þeir geta verið vinir stutta stund,