Skírnir - 01.01.1929, Blaðsíða 212
206
Um Vilhjálm annan.
[Skímir
flatt upp á sig og þýzku þjóðina! Þess er ekki kostur a5
gera hér nánari grein fyrir þessari ásökun, sem var ekk-
ert annað en hlægileg firra, vesælt hálmstrá, sem keisar-
inn fálmaði eftir í vandræðum sínum. Um kvöldið hinn
17. marz hafði keisaranum ekki ennþá borizt lausnarbeiðni
Bismarcks 'í hendur, og sendir hann þá hið þriðja sinn
mann tll kanzlarans og lætur spyrja hann, hverju það
sæti, að hann hafi ekki þegar beiðzt lausnar.
Bismarck svaraði, að keisarinn gæti vikið sér frá em-
bættum þá er honum sýndist, — en hann yrði sjálfur a5
bera ábyrgð á því verki, sér kæmi ekki til hugar að
létta henni af honum. Kanzlarinn kvaðst og mundu birta
skýrslu um tildrög og rás þessara viðburða. En sendi-
maður keisara neitaði, að hann hefði rétt til þess. Segir
Bismarck, að þá hafi sér runnið í skap, en lætur þess þó
ógetið, hver andsvör hann hafi veitt sendimanni.
Daginn eftir sendi Bismarck keisara lausnarbeiðni sina.
Var þar allur ferill málsins rakinn greinilega. En keisar-
inn fyrirbauð auðvitað, að það skjal yrði birt almenningú
Hins vegar birti hann bréf það, sem hann sendi Bismarck
20. maiz, er hann veitti honum »lausn í náð«. Fer keisar-
inn þar með helber ósannindi um allt, sem gerzt hafði í
þessu brottrekstrar-máli. Segist hann hafa vonað, að hann
þyrfti aldrei að skiljast við Bismarck meðan þeir báðir
væru lífs, en nú sjái hann, að kanzarinn sé einráðinn í
því að láta af embættum og muni ekki tjá að letja hann.
»Mér er ekki unnt að launa yður svo sem vert væri«,
segir Vilhjálmur, en þó veitir hann Bismarch heiðurstitil-
inn »hertogi af Lauenborg« sem lítilfjörlegan vott þakk-
látssemi sinnar og J)jóðarinnar. »Ennfremur mun ég senda
yður mynd af mér í líkamsstærð«. Bismarck baðst undan
titlinum, en sagt er, að kona hans hafi skipað að hengja
mynd keisarans upp úti í hesthúsi!
En keisarinn var í sjöunda himni. Hann hafði skift
höggum við járnkanzlarann og hrakið hann af hólmi! Hver
mundi nú efa karlmennskuna? Hann kallaði saman hers-
höfðingja sína og tilkynnti þeim, að hann hefði neyðzt til