Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 56
64
Björn Þórðarson
Skírnir
utanríkisráðherra og landvarnaráðherra. Sambandsþing-
ið skiptist í tvær málsstofur: efri málsstofa, nefnd öld-
ungaráð, er sæti eiga í æfilangt 96 menn, er landstjórinn
velur, og neðri málstofa skipuð 245 fulltrúum, völdum í
fylkjunum í tiltölu við fólksfjölda, nema að franska Quebec
hefir nokkra sérstöðu. Hvert fylkjanna hefir sína sér-
stöku stjórn: fylkisstjóra, sem landstjórinn skipar, lög-
gjafarþing í einni málsstofu, nema í Quebec er það tví-
skipt, og ráðuneyti, sem ber ábyrgð fyrir þingi fylkisins.
íbúar Kanada eru taldir vera nær 12 milljónir. Þar af
eru rúm 28% af frönskum stofni, sem halda fast við
tungu, kaþólska trú og siðu feðra sinna; um 40% af brezk-
um stofni, nær 12% af írsku kyni og um 20% af öðrum
þjóðernum.
Ástralía. Þar hófst byggð hvítra manna árið 1788
með þeim hætti, að rýmt var til í fangelsum Englands og
sakamennirnir fluttir til Botany Bay í Nýja Suður Wales.
Þessir sakamannaflutningar héldu áfram allt fram á miðja
19. öld. En jafnhliða settust þar að frjálsir menn, og árið
1842 var komið á fót löggjafarráði í nýlendunni. Með bætt-
um samgöngutækjum varð innflutningur til þessa megin-
lands örari og nýlendur stofnaðar á fleiri stöðum, og 1850
voru sett lög um stjórnskipulag í nýlendunum. Hin stjórn-
skipulega þróun hélt áfram alla 19. öldina með þeim hætti,
að alltaf var aukið sjálfræði nýlendnanna, og í lok aldar-
innar var alveg ábyrg innlend stjórn komin á laggirnar
í öllum nýlendunum 6 að tölu. Jafnframt skildist ný-
lendumönnum það, að þeim myndi reynast auðveldara að
verjast ágengni annarra þjóða og farnast betur í öðrum
sameiginlegum áhugamálum, ef mynduð væri miðstjórn að
dæmi Kanada. En í því efni var við mikla erfiðleika að
etja og þá einkum, að elztu og öflugustu nýlendurnar
höfðu komið á hjá sér háum verndartollum og tollmúra
þessa vildu þær ekki rífa niður. Þó tókst að lokum að yfir-
stíga alla örðugleika. Á ráðstefnu nýlendnanna var samið
frumvarp að sambandslögum milli þeirra, sem lagt var
fyrir brezka þingið árið 1900 og samþykkt þar næstum