Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 163
Skírnir
Veturmenni
161
tíð standa iðgrænt á akrinum og er nú rólegur, þó að
mikið frost og snjór sé í vændum. Frostið kemur líka eftir
áætlun, en enginn snjór, og í stað hans um langt skeið
sólskin á hverjum degi og frost á hverri nóttu; því fylgir
hið merkilega fyrirbrigði, er holklaki nefnist; lyftist þá
grasvörðurinn og fastar rætur sáðsins slitna; og ömurlega
fáar lifandi jurtir verða þá fyrir angurværu augnaráði
akuryrkjumannsins, þegar vorið kemur. Ef til vill sáir
hann seinna, af því að búizt er við, að veturinn komi seint
það árið; og ef vel lætur, vetrar nú mjög seint og allt
virðist í lagi; en allt í einu kingir niður snjó á þíða jörð
og stórir, svartir flekkir koma á akurinn af vætu og snjó-
myglu. í öðrum tilfellum koma aðrar óhappabendur;
gnægð þeirra virðist óþrjótandi.
En sveitamaðurinn er fullur af skírri speki og lætur sér
ekkert miklast. Ég þrauka, segir hann í hjarta sínu, það
er með mestu herkjum, en það gengur. Allt er honum
andvígt: erfiðir tímar, uppskera, verðlag, skattar, þing,
misheppnað grísaeldi og lærðu mennirnir, sem skrifa í
blöðin; það er nú einu sinni svona; það veit maður í eitt
skipti fyrir öll. Hvers vegna ætti ekki veturinn að vera
svona líka? Það væri þá eitthvað skrítið. En hann er líka
sterkur, sökum reynslu sinnar og sinnar miklu tortryggni;
og hvernig sem það gengur úti við, þar sem lítið verður gert
til að afstýra óhöppunum, þá getur hann þó að minnsta
kosti heima fyrir komizt nokkurn veginn klaklaust úr
viðureigninni. Þó er ekki heldur þar neitt gaman að eiga
við uppátæki vetrarins; það er alvara og maður verður
að gæta sín. Það stríð er jafngamalt og kynstofninn sjálf-
ur, og þar hafa mennirnir komið fótum undir sig og safn-
að birgðum og vita, að þeir geta haft betur í bráð.
Leiðinleg atvik koma alltaf, satt er það. Nokkuð af
kartöflunum frýs og þá helzt bezta tegundin, þótt óskilj-
anlegt sé; en engin mannleg fyrirhyggja getur alveg komið
í veg fyrir slíkt, og þá verður sem skjótast að stöðva
skemmdirnar, opna geymsluna, velja úr kartöflunum, gera
svínafóður og þakka guði, að það var ekki verra. Garðdæl-
ll