Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 117
Skírnir Guðmundur góði í þjóðtrú íslendinga 115
vetna hefir honum verið tekið með opnum örmum. Síðan
varð hann biskup. Þá hófst síðari þátturinn í ævi hans,
andúð og ófriður, hrakningar og hörmungar. Árum sam-
an var honum meinað að sitja-á biskupsstóli sínum. Stund-
um dvaldi hann erlendis í nokkurs konar útlegð, stundum
sat hann sem gustukamaður hjá einhverjum vinveittum
höfðingja í öðrum landshluta og stundum fór hann um
landið eins og flakkari og beiningamaður og átti hvergi
höfði sínu að að halla. Þau ferðalög hans hafa orðið fólki
minnisstæð, því aldrei fyrr eða síðar munu slíkar ferðir
hafa verið farnar hér á landi. Guðmundur biskup var vin-
ur smælingjanna. Hvar sem hann fór flykktust alls konar
„guðs ölmusur" að honum og slógust í för með honum, og
jafnframt ýmis konar misendismenn og vandræðafólk, sem
ekki var vært annars staðar. Biskupinn tók við öllum í
föruneyti sitt, er til hans leituðu, án nokkurs manngreinar-
álits. „Hann rak önga á brott sakir huggæðis, er hans þótt-
ust þurfa“,8) segir höfundur Miðsögu hans. Þessi skari
fylgdi honum eftir þar til bændurnir, er sáu fram á bú-
sveltu vegna yfirferðar þessa fólks, tóku sig til og tvístr-
uðu flokknum með ofbeldi. Má nærri geta, að allt hefir
verið á tjá og tundri í sveitinni, er hann kom þangað,
með hungraðan skrílinn á hælum,
stórt hundrað af pútum og' þrælum. (Steph. G. Steph.)
Það hefir margt sögulegt gerzt í þeim ferðum, sem fólkinu
í sveitinni hefir orðið tíðrætt um eftir á. En mest mun at-
hygli þess þó hafa dregizt að biskupinum sjálfum. Það
voru ekki vesalingar einir og vandræðamenn, sem fylgdu
honum. í föruneyti hans var margt vaskra manna, menn
eins og Eyjólfur Kársson, Aron Hjörleifsson, Sveinn
sveitarbót, Konáll Sokkason og Vigfús Önundarson,
ættgóðir menn, sem átt hafa margs annars úrkosti en
þess, að hrekjast sveit úr sveit með honum eins og út-
lagar. Það sýnir bezt, hversu mikilhæfur Guðmundur
biskup var, að slíkir menn festu við hann órofa tryggð
og lögðu allt í sölurnar fyrir hann, jafnvel líf sitt.
8*