Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 186
184
Geir Gígja
Skírnir
borið, því að þar eiga lirfurnar hægast með að éta sig inn
í viðinn. Kvendýrin hafa langa varppípu til þess að koma
eggjunum inn í rifur á trénu. Eggin eru ljósleit og mjög
smá. Um þremur vikum eftir varpið skríða úr þeim bleik-
ar og blindar lirfur, sem eru um tvö misseri eða meir að
vaxa. Aðalvopn þeirra í baráttunni fyrir lífinu eru til-
tölulega sterkir bitkrókar, sem þær nota til þess að grafa
sér göng eftir trénu. Lirfurnar stækka smám saman, eftir
að þær eru byrjaðar að grafa í viðinn, sem þær jafnframt
nærast á. Eftir því sem lirfurnar stækka, verða göngin í
trénu víðari og skemmdirnar meiri.
Til þess að útrýma veggjatítlum, hvort sem er úr hús-
gögnum eða húsunum sjálfum, eru einkum þrenns konar
ráð:
1. Sprautun með eiturefnum. 2. Upphitun í 55—60 stig
á C. 3. Gaseitrun.
Ef það er lítið, sem hreinsa þarf, nægir oft að sprauta
eiturefnum inn í holur og rifur til þess að drepa egg og
lirfur. Steinolíu, arsenik, kreosot o. fl. má nota. Hafi
veggjatítlur komizt í verðmæt húsgögn, sem þola mikinn
hita án þess að skemmast, er hægt að tortíma þeim með
hitun upp í 55—60 stig á C. Bjöllum þessum má einnig út-
rýma með gaseitrun, og er hún einkum notuð, ef hreinsa
þarf mikið af húsgögnum eða húsin sjálf. Bezt er að eitra,
þegar lirfurnar eru skriðnar út að yfirborði trésins til
þess að púpa sig, því að ef dýrin eru langt inni í viðnum,
er hætt við, að eitrið nái síður að verka til fulls. Það er því
nauðsynlegt, að þeir, sem fást við útrýmingu þessara dýra
sem annarra, beri nokkurt skyn á lífsferil þeirra.
Af öðrum skordýrum, sem skaðleg eru í trjáviði hér á
landi, má nefna trjábukkana. Af þeim hafa borizt hingað
9 tegundir. Tíðast hefur orðið vart við beykibukka, sem
lifa í beyki (brenni), eins og nafnið bendir á. Blábukkar,
móbukkarj svartbukkar, grábukkar og barrskógabukkar
eru sjaldgæfari. Trjábukkarnir hafa ekki skemmt hér
hús, svo að kunnugt sé, en eru ekki óalgengir í smíðaviði,
sem fluttur hefir verið til landsins. Erlendis eru sérstakir