Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 147
Skírnir
íslenzk sálmaþýðing frá 13. öld
145
Tu rite promissum Patris Prýðir þú rausnar ræð«>
Sermone ditans guttura. ríkr andi þér líkaz
fyrirtignari fegnar
föður kverkr meginverkum.
Latneski textinn er hér eftir Breviarium Romanum, og er
eðlilegast að þýða hann svo: Þú hátíðlegt fyrirheit föður-
ins, auðgandi (þú sem auðgar) kverkar (manna) með
ræðu; í sambandi við þetta má minna á orðin í Lúkasar-
guðspjalli 24, 49: eg sendi fyrirheit föður míns yfir yður
(Vulgata: et ego mitto promissum Patris mei in vos), sbr.
ennfr. Post. 1, 4; 2, 33. — En samkvæmt sálmasöfnum
Mones og Daniels virðist allur þorri handrita, einkum
hinna eldri, hafa:
Tu rite promisso Patris
Sermone ditans guttura,
þ. e. þú sem samkvæmt hátíðlegu fyrirheiti föðurins auðg-
ar kverkarnar ræðu —- eða: þú sem auðgar kverkarnar
ræðu, sem fyrirheitin var af föðurnum; hvor tveggja
skilningurinn fær staðizt, þann síðari hefur Luther að-
hyllzt í þýðingu sinni Kumm du schöpffer, heiliger geist;
hann segir:
Dess göttlichen wortes leerer bist
dz vom vatter geheissen ist.
Til er og í handritum myndin promissus (fyrirheit eða
fyrir heitinn).
Ég skal ekki fara að rekja hér fyrri skýringar þessa
vísuhelmings íslenzka kvæðisins, en latneski textinn bend-
ir á, að þær muni rangar, ef þýðandinn hefur ekki brugðið
af vanalegri nákvæmni sinni. Ég get ekki gefið skýringu,
sem ég sé ánægður með, en skal þó koma fram með
nokkrar athugasemdir og bendingar. Orðið ræðœ hygg
ég eigi að lesa ræðm (ræðum). Latnesku orðin Sermone
ditans guttura koma ágætlega fram í ,Prýðir þú kverkr
rausnar ræðum‘, en kverkarnar gætu verið ‘fegnar megin-
verkum’: þær fagna táknum og stórmerkjum. Þegar til
fyrra vísuorðs latneska textans kemur, skiptir öllu, hvort
10