Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 146
144
Einar Ól. Sveinsson
Skírnir
kraptr’ er viðurlag við ‘hjálp’, og ‘þm’ er afbökun úr
‘þau’ og á við ‘brjóst’, eða 2) ‘kraptr’ á að vera ‘krapti’
(fremr gumna brjóst guðs krapti), og á þá ‘þm’ (þeim)
við það orð (þetta væri þó misskilningur á frumtextan-
um).
Fyrri helmingur 12. v. er á þessa leið:
Qui diceris Paraclitus, Sanndyggra máttu seggja
Altissimi donum Dei . . . snjallr huggari kallask
harð| traust ens hæsta
heiðgjöf konungr jöfra.
Frumtextinn bendir á, að fyrstu tvö vísuorðin eigi að vera
sér um mál. Þó að ‘konungr jöfra’ gæti verið ávarp, er
líklegra, að það eigi við ‘ens hæsta’ og sé ‘konungr’ villa
fyrir ‘konungs’, eins og Sveinbjörn Egilsson hélt og aðrir
skýrendur hafa tekið upp; eru þá þessi orð rétt þýðing á
‘altissimi . . . Dei’. Orðið ‘harð’ stendur aftast í línu hand-
ritsins, og vantar efalaust eitthvað; Sveinbjörn Egilsson
hélt, að standa ætti ‘harðfengt’, og hafa aðrir tekið það
upp. Ég sting upp á ‘harða’ eða ‘harðla’ og tek saman:
harð(l)a traust heiðgjöf ens hæsta jöfra konungs.
Latneski textinn sýnir, að í fyrra helmingi 13. v. á engu
að breyta. „Tu septiformis munere, Digitus paternæ dex-
teræ“ er rétt þýtt: Sólar salkonungs hægri handar hreinn
fingr! Þinn frami gipta er sjauskiptr. Svo skildi Rydberg
þetta og líklega Sveinbjörn.1) Skáldið bætir við: vandask
bragar greinir. Það er orð og að sönnu, skýrandanum eru
‘bragar greinir’ næsta vísuhelmings torveldar viðfangs og
hafa væntanlega verið það skáldinu eins og öðrum þýðend-
um lofsöngsins: það mun mega heita fágætt, að þýðingar
séu á þessum stað nákvæmar. Vísuhelmingurinn er á
þessa leið:
1) Sjö „giptir eða geislar" heilags anda eru nefndar í Stokk-
hólms Homilíubókinni (bls. 24—25); þær voru: spekt, skilning, ráð,
styrkt, fróðleikur, mildi, hræðsla (o: guðhræðsla). Algengt í latinu-
ritum (timor, pietas, scientia, fortitudo, consilium, intellectus, sapi-
entia, Daniel: Thesaurus I 215).