Skírnir - 01.01.1942, Blaðsíða 165

Skírnir
Veturmenni
163
sem aS ráði reyndra aðila og sívakandi hugvits sjálfs
manns kynni að bjarga. En það er óhætt að vera rólegur:
ekkert dugir; það verður að hafa vesöl neyðarúrræði til
að brynna kúnum, og loks verður að sætta sig við að fara
að höggva harðfrosna jörðina langa leið með járnkarli.
„0, já; það er vetur í ár, frostið nær djúpt í jörð“, segja
karlarnir á bænum og strjúka skeggið með angurværum
spámannssvip.
Það, sem handbækur í goðafræði segja um Miðgarð og
Útgarð, um mannheim og myrkheiminn fyrir utan, geta
sveitamenn betur skilið til fulls en borgarbúar. Hrein-
ræktuðu hitaveitumenni finnst slíkt ekki annað en úrelt
járnaldargoðsögn, heldur leiðinleg, eða í hæsta lagi „fróð-
leg“, hins vegar virðist veturmenninu það lýsing á vel-
kunnum veruleika og að vísu miklum og merkilegum veru-
leika, einu af því, sem gefur lífinu innihald og að nokkru
leyti gildi. Skýr landamæri milli beggja ríkjanna markar
t. d. hesthúshurðin allvel snemma vetrarmorguns, þegar
hversdagsstörfin eru nýbyrjuð í hesthúsinu og dyrnar eru
hafðar sem mest aftur, vegna kuldans, og ekki opnaðar
nema fyrir áburðarvagna og þegar brynnt er; sá, sem
kemur inn, dregur hurðina aftur á eftir sér í grárri frost-
eimsiðu. Rauðgult ljós frá nokkrum Ijóskerum, er hanga
í röð eftir miðganginum; hlýja af líkamshita hestanna;
stækjulykt, svitalykt, lykt af krömdum höfrum, heyi og
leðri, er rennur saman í eitt og er einn óviðjafnanlegasti
ilmur tilverunnar; hin kunnu og rólegu hljóð, er vagnar
renna yfir trékubb, skófla strýkst við stein eða slegið er
úr hrossakambi við rennusteinsbrúnina; óþolinmótt járn-
hringl frá einhverjum hesti, er dúar taumnum í eftirvænt-
ingu um skammtinn sinn, sem er á leiðinni; hávært frýs,
lengst neðan úr jötu, frá öðrum hesti, sem hefir fengið
saxaðan hálm upp í nasirnar: — allt er heild mannlegra
athafna, hinna gömlu nauðsynja lífsins; þar er röð og
regla, örugg, skynsamleg störf, laus við óró, laus við asa,
laus við eldmóð; unnin í kyrrþey, ef ekki kvæði stundum
við allt í einu klúrt blótsyrði, svo að ókunnugur kynni að
11*