Skírnir - 01.01.1929, Side 185
Skirnir]
Cement.
179
Sjuk er æstur. Hann hatar allt þetta skrifstofufólk —
ráðsmennina, sem undiroka verkalýðinn að nýju. Og Tsje-
ladse, maður frá Kákasus, sem varla kann rússnesku, ræfill
til fara, gengur um og njósnar. Hann grætur yfir spilling-
unni, svikurum, sem hafa fé af ríkinu og sitja á nóttunni
og drekka áfengi.
Sjidkij, annar tsjeku-maður, öruggur eins og Tsjibis, en
ekki eins stæltur ennþá af misvindi atburðanna. Hann er
að herða sig sjálfur: »Þetta er óttalegt iðukast. Það er enn
hræðilegra en borgarastyrjöldin, eyðingin, hungrið, herkvíin
. . . Við eigum við ósýnilegan óvin, sem engar byssur hef-
ur að ógna okkur með, heldur öll fríðindi og freistingar
auðvalds-kaupmennskunnar. Við höfum allt atvinnulífið í
höndum okkar. Það skiftir mestu. En innan að kemur borg-
arinn . . . Hann gerir sér áreiðanlega brátt hreiður í okkar
fylkingu og gerir sér öruggt vigi bak við byltinga-orðtækin
og öll tákn bolsjevismans. Markaðir, kaffihús, sýningar, vist-
legt fyrirkomulag, áfengi . . .«
Badjin, forseti framkvæmdarnefndarinnar, eins og hann
væri steyptur úr eiri, fantur, karlmenni, forhertur. Þar sem
flestír aðrir kommúnistar, sem sagan segir frá, hafa enga
aðra ástríðu en vinnuna, starfið fyrir flokkinn, ríkið, þá
hefur Badjin eina aðra: konur. Hann tekur þær, þegar þær
verða á vegi hans, með blíðu, ef svo ber undir, en stríðu,
ef þess þarf. En konurnar eru honum þó ekki annað en
aukaatriði. Aðaláhugamálið er það sama og hjá félögum
hans: flokkurinn, ríkið, bolsjevisminn.
Miklu meira fær lesandinn að skyggnast inn i sál
kvennanna tveggja, sem helzt koma við söguna (Dösju
var áður getið), og Sergejs, manns af borgaraætt.
Sergej stendur það ver að vígi en þeir, sem nú voru
nefndir, að hann er menntaður. Faðir hans er einn af sér-
vitringum gamla Rússlands, bókormur, stóumaður, sem
trúir á Markús Aurelíus og sveipar hugsanir sínar í orð-
tæki þúsund ára gamallar heimspeki. Gamli maðurinn fagn-
ar því, þegar bolsjevíkar ræna eignum hans. »Hið sanna
frelsi, vinir, — er fullkomin eyðing hinna geometrisku mynda
12*