Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1927, Blaðsíða 44
40
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
þýðir í lmgum þeirra, sem nota
það sem nýtt heiti á Grýlu. S.jálf-
ur hefi eg aldrei kynst lífsglaðari
manni en Stephani. Eg held líka,
að lengi megi leita í ljóðasafni
hans eftir einni einustu hending,
sem ber vott um víl eða vonleysi.
Satt er það, að hann dregur oft
upp átakanlegar mannlífsmyndir,
og beitir þar stundum göldrum og
gerningum dramatískrar snildar,
eins og t. d. í kvæðunum: “Aftaka
óeirðarmannsins, ” “ Transvaal ’ ’
og “Vígslóða. ” En hvergi barm-
ar hann sér yfir óförum lífsins.
Alstaðar birtist trú lians á sigur
þess í baráttunni—upp úr óskapn-
aðinum til eilífrar fullkomnunar.
Iíversu illa sem mennirnir eru
leiknir í dag, sökum heimsku
þeirra, vonar Stephan betri tíðar
á morgun. 0g trú hans — sem
kallaður var trúleysingi — er
tröllatrú. Þar, eins og í öðrum efn-
um, ber 'hann höfuð og herðar vf-
ir samtíð sína. Við þetta kannast
allir lærisveinar Stephans, og
nægir hér að gefa lítið dæini. Þeg-
ar Bolshevikar brutust til valda á
Rússlandi, stóð allur hinn svo-
kallaði mentaði heimur á öndinni,
og fór ekki í neina launkofa með
ó'beit þá og vantraust, sem ortho-
dox hagfræði, trú og stjórnkænska
báru til þeirra Bolshevika. Þjóð-
höfðingjar á Vesturlöndum skulfu
á beinunum af ótta, lítilsigldur al-
múginn sá ekki annað fyrir hönd-
um, en úti væri um alt gott og
heilagt í lieimi hér. Viðurstygð
eyðileggingarinnar b 1 a ® t i við.
Bolsheviki var vöndur í höndum
djöfulsins, og með honum mundi
sá gamli sópa burt af jörðunni
heimilinu, kirkjunni, stjórnmensk-
unni, réttarfarinu—allri siðmenn-
ingunni eins og liún lagði sig.
Stephan horfir á leikinn og lætur
ekki g 1 e p j a s t, hvorki fyrir
liræðsluóp né bölbænir. En hann
spyr stillilega:
“Er til ríkis kominn kannske
Karlssonur úr Garöshorninu?
Er hann heims úr böli boginn,
Blóöugnr aö rísa og hækka,
Múginn vorn aö máttkva, stækka?
Sannleiksvottur, lýtum loginn!
Ljós, sem fyrir ihundraö árum
Frakkar slöktu í 'SÍnum sárum?
Lítil-magnans morgunroöi?
Fót-troöinna friöarboöi?”
Og enn spyr andi Stephans von-
giaður, trúaður. Spurningunum
svarar framtíðin. Þó er nú þegar
viðurkent af sumum gáfuðustu
mönnum, sem nú eru uppi, að
þetta uppátæki hinna svokölluðu
Bolshevika sé sú tilraun, er hljóti
að verða mannkyninu til ómetan-
legrar blessunar. Og þegar eg nú
skrifa þessar línur, liggur dag-
blað á borðinu hjá mér, með þess-
um ummæluím helzta stjórnmála-
skörungs Breta: ‘ ‘ Og þegar rúss-
neska stjórnin er búin að koma á
skipulagi lieima fyrir, verður
þjóðin nær því, að vera ósigrandi,
en nokkur önnur þjóð í heimi.”
Trúmennirnir segja, að trúin
eigi að bjarga okkur í mótlætinu
og lýsa mönnunum í gegnum þenn-
an dauðans skuggadal. Trú Steph-
ans var ljós á leið hans. Stund-