Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1927, Blaðsíða 59
í VÖKU OG SVEFNI
55
hann þá álýktun, að foreldrar
hennar mundn ekki leggja tálman-
ir á veg sinn í þeim sökum.
ÞaS er gagn að fáum er gefið
að sjá livað framtíðin hylur í
skauti sínu. Ef allir sæju og vissu
hvað bíður þeirra, yrði lífsvist
fjöldans alveg óbærileg. Af ])ví
Jón var ekki skygnari en flest af
fólki er, þá leið honum vel, betur
og betur dag frá degi, því sú stund
nálgaðist nú óðfluga, er hann gæti
heilsað móður sinni elskulegri og
þrýst henrii,—og Rúnu,—að lijarta
sínu og brjósti.
Alt í einu brast á stormviðrið
hræðilega, sem síðar fékk nafnið:
“Stríðið mikla.” Nærri öll Norð-
urálfa umhverfðist á svipstundu í
óstjórnlegt eldhaf. Samgöngu og
viðskiftalönd öll voru færð úr lagi,
ef ekki rofin fyrir fult og alt. tJt-
ríki Breta hlupu strax undir bagga
með stofn])jóðinni og varð Canada
með þeim fyrstu til að leggja út í
styrjöldina, kalla eftir sjálfboða-
liði og draga saman vistir og vopn.
Af því leiddi, að sjálfsögðu, að
strendur Canada. urðu þá í marg-
falt meiri hættu en strendur hlut-
leysingjaríkjanna, og þeim num
erfiðara þá að komast til eða frá
Canada, um canadískar hafnir.
Þetta var ill frétt fyrir Jón.
Honum skildist vel að rétt mundi
tilgetið, að mjög mundi raskað
skipaferðum milli íslands og ann-
ara landa. Ef til vill færi nú svo,
að móðir sín kæmist ekki vestur á
meðan á ófriðnum stæði. Líkleg-
asta vonin var fólgin í þeirri til-
gátu, að Eimskipafélagið sendi
skip beina leið til Boston eða New
York og þannig verið fyrir utan
venjuleg ferðasvið neðansjávar-
bátanna. En mundi félagið reyna
þetta? Það gat enginn vitað.
Tilfinnanlegast var ])að, að
skuldin var hans. Það var stæri-
læti lians einu að kenna að hún
var ekki hingað komin fyrir mán-
uði síðan, eða meir. Þar var ekk-
ert annað í vegi. IJann gat ekki
vikið frá þeirri ákvörðun, að fá
hús sitt fullgert áður en liún kæmi,
og úi' því hún þurfti að bíða, þá
var henni betra að bíða lijá börn-
um sínum og vinum, heldur en hjá
ókunnu fóliki. Nei, viðstöðulaust
skyldi hún fara frá Þverá vestur
á Aspavelli í Nvja íslandi. Þá
gat hann í sannleika beðið hana
velkomna á framtíðarheimili
þeirra beggja, en fyrri ekki. Og
nú var þessi ógna skriða búin að
afmá veginn.
....Það var komið fram í miðj-
an nóvember. Þeir félagar, Jón
og- Páll voru seztir að í lcofa
sínum á Hverfisteinsnesinu, sem
venjulega var heimili þeirra fram
í febrúar. Vetur var genginn í
garð, og' smá herti nú á tökum.
Vatnið var lagt á víkum og vog-
um, en ógerlegt var enn að leggja
net. En nóg var samt að gera.
dytta að kofanum, safna brenni,
búta það og hlaða því upp heim við
hús, svo ekki þyrfti að eyða tíma
til þess verks, eftir að veiði byrj
aði fyrir alvöru. Unnu þeir að
þessu af kappi og gengu þreyttir
í rekkjui' á kvöldin. Um nokkur
kvöld liafði Jón átt bágt með að