Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1927, Blaðsíða 193

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1927, Blaðsíða 193
Hveitikaupfélög Bænda. Miklar breytingar hafa orSiS á verzlun og viSskiftum manna á síSari árum. MiSa flestar aS sivaxandi samtökum meSal þeirra er stunda skyldar atvinnugreinar, og hafa sömu hagsmuna aS leita. Fyrir fáum lárum þektust ekki þessi samtök er nú mega iheita almenn og ráSa svo aS segja lofum og lögum i verslunarheimin- um. Fyrstu samtök af þessu tægi voru auS- vitaS samtök verksmiSjufélaga, járn- bræSslustofnana og stór-iSnaSarmanna. Næst á eftir honum verkamannafélögin. En samtök meSal bænda voru fá og smá. Sú trú lág jafnvel á, aS iSnaSar- og verzlunar-samtök meSal bænda væri eig- inlega ómöguleg. Hagsmunir þeirra og framfarir væri svo nátengd sveitinni, sem þeir byggi i aS ólhugsandi væri aS þeir gæti átt nokkuS sameiginlegt meS þeim, sem 'heima átti í fjarlægum héruSum, aS um þaS væri ekki eySandi einu orSi. Þeir yrSi aS sætta sig viS þau kjör er af því leiddu aS hafa ekkert aS segja yfir verSi á þeim afurSum er þeir framleiddu. Þeim var velkomiS aS kvarta undan ok- inu, sem þeim var á herS'ar lagt. ÞaS var hér um bil þaS eina, sem þeir gátu. Nú er þessu breytt. Fátt hefir tekiS meiri stakkaskiftum, einkum i Veturland- inu, en einmitt þessi -samtök meSal bænda. Er meS þeim stórt spor stigiS frá því sem áSur var. Svo má aS orSi kveSa aS sala allra höfuS afurSa sé nú komin í þeirra hendur og ráSa þeir nú verSi flest allra korntegunda, sem framleiddar eru í land- inu, er þeir höfSu áSur ekkert um aS segja. Þessi kaupfélagsskapur byrjar eiginlega allra samverzlunar samtaka í landinu, og því ennþá ekki komiS í ljós hvaSa hagn- aS hann getur haft fyrir bændur yfirleitt. Þó er 'hann búinn aS sýna þaS, á þessum sfutta túpa, aS hagnaSurinn er geysi mik- ill, er stafar ekki eingöngu af verShækk- un, sem hann hefir orsakaS, heldur þvi öryggi, sem hann -hefir skapaS. ÞaS velt- ur ekki lengur á neinu meS þaS aS korn- tegundir verSa í góSu verSi, og verSiS helzt jafnara en áSur var. Þessi kaufélagsskapur byrjar eiginlega ekki fyr en nú fyrir sex árum síSan. F,r þá fyrst hafist handa meS aS sameina jarSyrkjubændur í ahnent samverzlunar- íélag, er selja skyldi korn sitt í samlög- um, og leitast viS aS halda uppi verSi á þvi, meö lántökum, ef ekki vildi betur til. Misjafnlega var spáS fyrir tilraunum þessum aS þær myndi aldrei blessast. En þaS sem fjölda mótstöSumanna þessara samtaka elcki varSi, tóku bændur strax vel í máliS. Strax á fyrsta ári uröu margir til þess aö ganga í þetta samband. Er næstum óskiljanlegt hve félagsskapurinn hefir vaxiö ört á ekki léngri tíma. Á þessum -sex árum ihafa nú gengiS i hann, eitt hundraS og fjörutiu þúsund bændur í þremur vestur-fylkjunum og yfir tíu þús- und í Ontario. Félagsskap þessum er svo háttaS aS bændur innan hvers fylkis mynda alls- herjar félag, er nefnast fylkjasamlög, (‘Provincial Pools). Hafa þau sína for- stööumenn, umsjónar- og eftirlitsmenn, er taka á móti öllu korni, er félagsmenn hafa til aS selja. Hafa svo þessi fylkja- samlög aftur félög meS sér, er útsölu hefir á öllu korni, er félögin hafa ráS yfir, og kallast þessi sameinaSi félags- skapur “HiS canadíska hveitisamlag.” (Canadian Wheat Pool). Verkaskifting- ing veröur þá þannig aS fylkjasamböndin safna kom uppskerunni saman koma henni á hafnstaSi, en yfirfélagiS, eöa fylkjasambandiS, hefir söluna eingöngu á hendi. Er þaS gjört til þess aS eitt sam- lagiö undirbjóSi ekki annaS og aS verS náist hiS sama fyrir hvert korn, sem selt er í landinu. Hve verslun þessi er oröin risavaxin, bendir félagatalan á, — 150,000 korn- yrkjubændur. Þó fær maSur Ijósar hug-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211
Blaðsíða 212
Blaðsíða 213
Blaðsíða 214
Blaðsíða 215
Blaðsíða 216
Blaðsíða 217
Blaðsíða 218
Blaðsíða 219
Blaðsíða 220
Blaðsíða 221
Blaðsíða 222

x

Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga
https://timarit.is/publication/895

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.