Skírnir - 01.01.1942, Síða 42

40
Ræða Periklesar
Skírnir
en erum ekki ólöghlýðnir borgarar; veldur því mest ótti
við yfirvöldin og lögin, einkum þau, sem miða að því að
vernda þá, sem fyrir órétti verða, og þau lög, sem að vísu
eru óskrifuð, en færa þeim einróma smán, er brjóta.
Þá höfum vér og séð fyrir mörgu til að hressa hugann
eftir erfiðið: vér höfum leika og fórnarhátíðir reglulega
allan ársins hring, og hinar glæsilegu einkastofnanir vekja
daglegan unað og bægja hryggðinni á braut. Og borg vor
er svo stór, að afurðir allrar jarðar streyma þangað og
það er hlutskipti vort, að njóta gæða lands vors engu kunn-
legar en þess, er kemur frá öðrum löndum.
Vér erum einnig ólíkir andstæðingum vorum um iðkun
hernaðar, svo sem nú skal sýnt. Vér opnum borg vora fyr-
ir öllum, og aldrei meinum vér með gestabanni neinum að
læra eða sjá neitt, sem óvinur gæti haft gagn af að sjá, ef
það væri ekki hulið, því að vér treystum miður ráðagerð-
um og brögðum en því hugrekki, sem vér erum gæddir.
Og þótt þeir séu í uppeldinu frá bernsku tamdir við karl-
mennsku með hörðum aga, þá erum vér, sem lifum frjálsu
lífi, engu deigari að stofna oss í álíka hættu. Því til sönn-
unar er þetta: Spartverjar ráðast ekki einir síns liðs á
land vort, heldur taka alla bandamenn sína með sér, en er
vér sjálfir förum gegn nágrannalandi, þá sigrum vér að
jafnaði léttilega, þótt í öðru landi sé, þá, sem eiga heimili
sín að verja. Og raunar hefir enginn óvinur nokkurn tíma
átt öllum herafla vorum að mæta, því að vér verðum í
senn að annast flotann og senda lið á landi til margra
hlutverka; en beri svo við, að í bardaga slái við einhvern
hluta af her vorum og þeir sigri lítinn flokk vorra manna,
stæra þeir sig af því að hafa rekið allan herinn á flótta,
og ef vér sigrum, þykjast þeir hafa verið sigraðir af oss
öllum. Ef vér nú með léttlyndi fremur en erfiði og áhyggj-
um, ekki af lögkvöð, heldur af eðlisgróinni karlmennsku
leggjum oss í hættu, þá leiðir af því, að vér þjáumst ekki
fyrir fram af ókomnum þrautum og tökum þeim, er þær
koma, með engu minna hugrekki en hinir, sem allt af strit-