Skírnir - 01.01.1942, Qupperneq 46

44
Ræða Periklesar
Skírnir
Þess vegna aumka eg ekki þá foreldra þessara manna,
sem hér eru staddir, heldur mun eg fremur hughreysta þá.
Því að þeir vita, að á ýmsu veltur um líf manna. En lán
er það að hljóta svo dýrlegan dauðdaga sem þessir menn
og svo háleitan harm sem yðar, og það líf, er jafnt veitti
sælu og dauða. Eg veit, að erfitt er að sannfæra yður um
þetta, þar sem þér verðið margsinnis minntir á sonu yð-
ar, er þér sjáið aðra njóta þeirrar gæfu, sem þér og eitt
sinn áttuð að fagna. Og sorg elst ekki af missi þess, er
maður hefir ekki reynt, heldur ef hann er sviptur því,
sem hann «r orðinn vanur. En þeir, sem eru á þeim aldri,
að þeir geti eignazt börn, ættu að lifa í voninni um að geta
börn aftur. Því að ýmsir munu gleyma hinum látnu vegna
þeirra barna, sem þá fæðast, og ríkið hagnast á tvennan
hátt: fólkinu fækkar ekki og öryggið helzt. Því að ekki geta
þeir gefið rétt og sanngjörn ráð, sem ekki eiga börn og
því ekki eins mikið í hættu. En þeir yðar, sem komnir eru
á efri ár, skulu telja sér ávinning meginhluta æfinnar,
meðan allt lék í lyndi, og ætla, að skammt sé nú eftir, og
huggið yður við frægð sona yðar. Því að ástin á heiðrin-
um ein eldist ekki, og er menn gerast gamlir og hrumir,
þá er mest um heiðurinn vert, en ekki f járgróðann eins og
sumir segja.
En þeir, sem hér eru staddir af sonum og bræðrum þess-
ara manna, sé eg að eiga harðan leik fyrir höndum. Allir
lofa að jafnaði látinn mann. En jafnvel þótt þér reyndust
frábærir að hreysti, yrðuð þér naumast taldir jafningjar
þessara manna, heldur lítið eitt síðri. Því að lifandi menn
eru öfundaðir, sakir samkeppninnar, en það, sem er ekki
lengur á leið vorri, er heiðrað af metnaðarlausri góðvild.
Ef eg á einnig að minnast eitthvað á kvenlegar dyggðir
við þær af yður, sem nú verðið ekkjur, þá vil eg fela það
allt í stuttri hvöt: Mikill er yðar heiður, ef þér reynist
eins vel og eðli yðar er til, og mikil er sæmd þeirrar konu,
er sem minnst umtal vekur meðal karlmanna, hvort held-
ur er til lofs eða lasts.
Eg hefi nú, svo sem lögin mæla fyrir, talað það, sem