Skírnir - 01.01.1942, Page 127

Skírnir
Guðmundur góði í þjóðtrú íslendinga
125
hvaða rök sög-uhöfundurinn taidi hægt að færa fram með
og móti lindavígslum biskups, og ]pað er ekki óiikiegt, að
þar komi einmitt fram skoðanir kierka hér á landi á þessu
máli um þessar mundir og þar með skoðun Guðmundar
biskups sjálfs. Sagan lætur hann lýsa skoðun andstæðinga
sinna á þessa leið: „Þeir segja brunna þá, er uppsprettur
eru, eigi helgari, þótt eg krisma eða syngja yfir guðs orð,
en aðrir þeir, er ekki er yfir sungit, en þeir kalla mér guð-
lastan í at gera slíkt, ok gangi þar yfir fénaðr ok illkvik-
indi síðan“.64) Það var einmitt vegna þessarar hættu á að
hið vígða straumvatn vanhelgaðist, að kirkjan hafði ými-
gust á vígslu þess. Gegn þessu er biskup látinn bera fram
þessar röksemdir einkanlega. Kristur helgaði vatnið, er
hann steig niður í Jórdán, „en allar keldur eru Jórdánar
vatn, því at þær fyllast allar af einni upprás með guðs for-
sjá“.65) Jórdán „ein er vatn í öllum heiminum, þat et sama,
er drottinn skapaði í upphafi heimsins í paradiso; er enn
í dag uppspretta hennar þar, ok fellr þaðan í fjórum
kvíslum ok straumi sínum, ok sprettr upp hér ok hvar ór
jörðunni til lífs mönnum ok fénaði ok öllum þeim kykvend-
um, er guð hefir ætlat at við vatn skyldi bjargast ok hans
miskunn“.6C) Kristur hafi líka lagt elsku á „þessa skepnu“,
þ. e. vatnið, og valið það til upphafs sinna jarteina, er
hann breytti vatni í vín í brúðkaupinu í Kana. Ennfremur
kvaðst hann hafa fundið „í bókunum skrifað þess kyns
embætti, ok þar með vissi ek efalaust, at lögligir menn
höfðu framit fyrir mér þetta verk, er brunna vígsla heit-
ir“.o-) yærj fróðlegt að vita, hverja stoð röksemdir þess-
ar eiga sér í miðaldaguðfræði rómversk-kaþólsku kirkj-
unnar, en mig brestur fróðleik til að ræða það mál frekar.
Höfundur Miðsögunnar leggur Guðmundi biskupi þessi
orð í munn: „Nú þó at óvinir mínir kalli vígslur mínar
öngu neytar, þá veit ek þó, at guði þikkir eigi svá, ok mér
þikkir mörgum gagn at yfirsöngum mínum verða, ok svá
þikkir þeim, er trú hafa til at njóta eftir því, sem guð vill
at verði“.68) Engin ástæða er til að efast um það, að Guð-
mundur biskup hefir sjálfur trúað því, að mikill máttur