Skírnir - 01.01.1942, Side 221

Skírnir
Ritfregnir
219
Sýnishornin eru afarmörg og virðast vel samin. Ná þau til flestra
þeirra atriða og atvika, er helzt koma fyrir í viðskiptum daglegs
lífs. Ef nefna skyldi einhver sýnishom, sem sakna má, mætti t. d.
benda á sýnishorn að umsóknum um stöður og embætti, sýnishorn
að beiðni um skilnað að borði og sæng, beiðni um undanþágu frá
lýsingu (leyfisbréf), fleiri sýnishorn af vinnusamningum (í bókinni
eru aðeins formálar að hjúasamningi og starfssamningi bókara).
Orðaskráin mætti vera itarlegri og samin af meiri nákvæmni.
Við fljótlega athugun hennar sést, að m. a. vantar þar þessi orð:
gagnsakir, gagnstefnur, kaup (og sala), lausafé, lögveð, sala, skatt-
ar, skattkærur, -veiðiréttur, vinnusamningar.
Frágangur allur og prófarkalestur er óvenjugóður. Þó hefi ég
rekizt á einstaka prent- og málvillur. T. d. er á bls. 82 vitnað í lög
nr. 108 og augl. nr. 117 frá 1933, en á að vera 1935. Á bls. 79,
16.—18. línu a. o.: „fyrr en yfirvöld þau . . . hefir verið gefinn
kostur á“, í stað „yfirvöldum þeim“ o. s. frv. Á bls. 342 og 350:
„hef biðið“, í stað ,,beðið“. Þá er orðið „afsala“ látið stjórna þol-
falli í stað þágufalls, sbr. bls. 141: „afsala Jónatan Eiríkssyni . . .
eignarjörð mína“, eins á bls. 143, 145 og víðar; en sums staðar er
réttilega notað þágufall, t. d. á bls. 266: „afsala í hendur Þ. öllum
eignum mínum“. Eins er „þinglýsa“ látið stjórna þolfalli á bls. 222,
nmgr., en annars staðar þágufalli.
Við samningu slíks rits sem formálabókar verður jafnan hið
mesta vandaverk að ákveða, hvaða efni skuli með taka og hverju
skuli sleppa, eins og höfundarnir sjálfir taka réttilega fram. Ég
hefði talið æskilegt að minnast á suma meginþætti lögfræðinnar,
sem ekki er drepið á í Formálabókinni. Á stjórnskipunarréttinn er
ekkert minnzt; hefði þó verið ástæða til að greina frá ýmsum atrið-
um stjórnarskrár og kosningaíaga. Sama máli gegnir um refsiréttar-
mál og réttarfar í opinberum málum, t. d. um kærur út af afbrot-
um, bótakröfur í sambandi við afbrot o. m. fl.
En þrátt fyrir þá smávægilegu ágalla, sem hér hefir verið drepið
á, er rétt og skylt að ljúka lofsorði á ritið í heild og færa höfund-
unum þakkir fyrir útkomu þess og fyrir þá miklu elju, sem þeir
hafa bersýnilega lagt við samning þess. Báðir eru þeir greindir og
gegnir menn, sem hafa sýnt það með námsferli og starfi síðan, og
ekki sízt með þessu ritverki sínu, að íslenzk lögfræðistétt getur
talið þá í hópi sinna efnilegustu manna.
Gunnar Thoroddsen.
Nomina anatomica Islandica. Islenzk líf færaheiti. Eftir Guð-
mund Hannesson. Fylgir Árbók Háskóla Islands 1836—37. Rvík,
1941 (VII+119 bls.).
Prófessor Guðm. Hannesson hefir margt þarfaverkið unnið og