Tímarit Þjóðræknisfélags Íslendinga - 01.06.1927, Síða 88

84
TÍMARIT ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS ÍSLENDINGA
og sveinar lians veittu klerki
þeim, er þeir dróg’u eftir götum
Stokkhólms, og’ áður er frá sagt.
Og finna má liér fleiri sakargift-
ir, sem hver um sig er talinn næg
bannsök. Er skjal þetta hin bezta
heimild um feril erkibiskups í
Uppsölum, er sýnist hafa verið
ófagur. Má því svo að orði kveða,
að vopnið snérist liér ærið
hrapallega í hendi Jóns Ger-
rekssonar, þar sem rit lians sjálfs
skyldi verða til þess að vekja upp
ýmsar þær sakargiftir á hendur
lionum, sem vart mundi hafa ver-
ið hreyft við í þessari mynd, ef
biskup liefði haft vit á að bæra
e'kki framar á sér opinberlega.
Mun þó kæruritið sjálft fyrst í
stað að eins laafa vakið upp hin
lielztu afbrot erkibiskups, og sýn-
ir það bezt, að af miklu var að
taka í þeim efnum.
Af öllum þessum sakargiftum
leiddi það, eftir nákvæiaaa a’anaa-
sökaa, að samiaa var stefiaa á heaad-
ur Jóiai Gerrekssyaai, þar sem
hoaaum var boðið að korna til
Uppsala á ákveðaaum degi í jiáaaí
máaauði árið 1421 og staaada þar
fyrir máli sínu251). Yar stefiaa
þessi síðaai bii’t víðs vegar, ýmist
fest upp eða lesin í ’heyraaada
hljóði alls staðar, þar sem manna-
mót voi’u, og lá við baaansök, ef út
af var ba-ugðið. Mun eigi trútt
urn, að þetta athæfi laafi vakið upp
enaa þá fleiri kærur á liendur erki-
biskupi, 'þótt naumast yrði mál-
staður laans veiktur meir en áður
var26). — Ýmsar fleiri aaauðsyia-
legar ráðstáfaaair voru og gerðar.
Eigi vita menaa með neinni vissu,
hvar Jóaa Gerreksson anuni hafa
hafzt við, meðan öllu þessu fór
fram, en helzt ætia menn, að hann
laafi dvalizt í Lýbiku. Fya’sta
apríl árið 1421 skýtur honum alt
í eimi iipp í Danmörku eða inaaaaa
vébaaada ríkis Eiríks konuaags af
Pomnaern, fornviaaar laans. Má
vel ætla, að laann hafi enn væaat
sér einhverrar styrktar ur þeirri
átt.
Honum var nú tafarlaust birt.
stefnan, eftir þeim reglum, sem
við átti, og verður eigi séð, að
erkibiskup hafi hugsað sér að
skjótast undan að þessu siiani. En
þar sem konungur lagði blátt
bann við því, að hann færi til
Svíþjóðar á ný, varð laann að út-
vega sér griðabréf þangað. Mun
það laafa te'kizt, því að á tilnefnd-
una stefnudegi var hann kominn
til Uppsala, reiðubúinn til að
standa fyrir máli sínu innan
veggja dómkirkjunnar þar, eins
og krafizt hafði verið. Var rann-
sókn málsins liáð áf erkibiskupin-
urn í Ríga í viðurvist margs stór-
mennis. Menn ætla að rannsókn
þessi hafi staðið dögum saman.
Er þess getið, að Jón Gerreksson
hafi reynt að flækja málin með
rakalausu skvaldri og- stóryrðum,
en það var laaft að engu og rann-
sóknum laaidið áfram, eins og
ekkert hefði í skorizt. Var og
nauðsynlegt, að alt væri sem ftar-
25)Hist. Tidskr., bls. 219.
26)Hist. Tidskr., bls. 220.