Jörð - 01.12.1948, Blaðsíða 54
52
JÖRB
hverju sérstöku nefi, sem öllum öðrum nefjum sé ólíkt. Hann
lætur sér alveg nægja að syngja með sínu, þó það sé ósköp líkt
öllum (iðrum söngvanefjum. Syngur með því um guðsgræna
náttúruna og góða veðrið, í sama dúr og þeir syngja um þess
háttar, þeir Benedikt og Bjarni, Steingrímur og Stefán, Grímur
og Þorsteinn og guð veit livað margir.
Nei, það er ekki neinn frumleikasvipur yfir söngvunum
þeim, eða drýgindadjúp vizkudul. En þetta er smekkvís ljóða-
maður með viðkvæmt brageyra og næma hrunhljómskennd
(„rytmiskan sans“), sem syngur í sinni fátækt og sínum fögnuði
um fallega morguninn og blessað blíðviðrið:
„Fögur er jörðin, — bjartir sólarsynir
sendast og skjótast railli greina og blaða.
Geislarnir fríðu — mínir ma:tu vinir —
móður jörð ófu skykkju gullfjallaða."
Og á næsta bókarblaði er aftur fagnað öðrum glaðbjörtum
degi í gróandi sveit:
Sólveigar flóarnir þyrstir og þakklátir drekka,
þýtur upp grasið, það ilmar hver laut og hver brekka.
Blómvarir grænar nú opnast á ömrum og söndum."
Og síðan sér hann, að:
„Himinninn breiðir sitt bláasta lín yfir heiðum."
Þetta er nú svo sem „ekki mikill skáldskapur, Kolbeinn," —
fátæklegar láglendisjurtir vir grózkuríkum heimahögum meðal-
mennskunnar. En er ekki æska hvers einasta íslendings meira
og minna sveipuð unaðsómum og óðljóma svona söngva? Og
höfum við gert okkur ljóst, hvaða þýðingu það hefur haft fyrir
þjóðlíf vort — hve mikinn þátt það hefur átt í því að móta
einstaklingana og heildina, yzt og innst, í þessu hundrað ára
spretthlaupi okkar aftan úr miðaldamyrkri og fram í nútím-
ann?
Og þó mun mikill þorri þeirra lífsöngva okkar tæpast verða
taldir, af fagurfræðilegum dúxum og dómínentum, annað né
meira en snyrtileg bergmálsljóð einhvers bragþreytis eða lífs-
ölvaðs ljóðamanns.