Jörð - 01.12.1948, Side 131

JÖRÐ
129
hans sat litli Klás. Hann var 4 ára og sat og starði á föður sinn
— því hann hafði aldrei fyrr séð föður sinn eins vel búinn og í
dag. Á fötunum hans voru rauðar rendur, og við hlið hans
var langt blikandi sverð.
Per á Haugi var kónsisins karl. Á ófriðarárunum hafði hann
verið vörður við landamærin og gætt þess, að óvinurinn kæmist
ekki yfir — til að kveikja í koparverksmiðjunni í Reyrási, einu
sinni enn. — Og enn var jrað í fersku minni fjallafólksins, þeg-
ar Svíinn herjaði þar og rændi námubæinn, hundrað árum
áður.
Nú ógnaði enn verri óvinur. Sverð hans var biturra en Sví-
ans. Engum hlífði hann. Börn, konur, öldunga og æskumenn
og sterka menn hjó hann, miskunnarlaust.
í fyrrinótt hafði Per haldið af stað með hest og sleða, yfir
fjallið að Reyrási, til að vita, hvort mögulegt væri að fá keypt
dálítið mjöl hjá ráðsmanninum við koparverksmiðjuna, en
hann kom lieim aftur með pokann tómann. Hvítur í andliti af
skelifingu liafði ráðsmaðurinn horft á Per. „Hvað ertu að segja
maður minn! Mjöl? Þó þú bæðir ekki um meira en það sem
gæti legið á einni nögl, væri mér ómögulegt að verða við
bón þinni“. Og ráðsmaðurinn lyfti hönd sinni til himins sem
tákn um að það væri ómögulegt. „í Guðs friði! “ sagði hann
þegar hann fylgdi Per til dyranna.
Nú varð hann að fara norður til Þrándheims til þess að
reyna að kría út eina tunnu af rúgi. Það gekk orðrómur um,
að þeir, sem ættu silfur að borga með, fengju einhverja ögn af
rúgi hjá kaupmannsekkju þar.
Og silfur var til á Haugi í J:>á daga. Maður eftir mann höfðu
þeir verzlað með hesta og grætt gróflega mikið. Ættin var
gömul. Þeir Haugsmenn voru miklir á velli og orðlausir urðu
Jreir aldrei — og hundrað ára — og þar yfir — urðu þeir
allir.
í þá daga var löng leið til Þrándheims og erfið, og auk þess
Itættuleg, því allskonar flökkulýður og ræningjar lágu í leyni
meðfram veginum------það kom oft fyrir að ferðamaður, og
byrði hans hvarf og fannst aldrei aftur, og enn oftar henti
það að hestar komu óðir og fældir til bæja með ökumanninn
9