Jörð - 01.12.1948, Blaðsíða 120
118
JÖRÐ
kvœðið og Sólarljóð er oft auðsætt — og sums staðar koma aftur
fram hjá honum svipuð eigindi og skópu Þrymskviðu.
Orjasœter var lengi vel stirðmæltastur þessara skálda, en er
kjarnmikill, málsnjall, vitur og vaxandi, óþreytandi í leit sinni
að eðlisrökum mannanna og skyggn á skilyrði þeirra til vaxtar.
Loks vil ég nefna Nordahl Grieg. Hann var allra norskra
skálda fjölhæfastur — að Björnstjerne Björnson undanskildum.
Hann var þegar í upphafi glæsilegt ljóðskáld, en þau ljóð hans,
sem eru í senn tærust og dýpst, voru ekki ort á tímabilinu milli
styrjaldanna. Hann hafði ágæta hæfileika sem sagnaskáld, þó
að hin mjög svo rómaða skáldsaga hans, Ung ma verden ennu
være, beri vitsmunum hans og formgetu fegurra vitni en skáld-
legu flugi og djúpri innlifun, enda skildi leiðir með honum
og Stalínistum um'leið og Stalin og allur hans hali dansaði
Hitler til þóknunar eftir innrásina í Noreg og Danmörku. Sem
leikritaskáld mun Nordahl (írieg hafa, þegar alls er gætt, staðið
fremstur sinna samtíðarmanna á Norðurlöndum. Hann hafði
mjög glöggt auga fyrir leiksviðstækni og formun leikrita, var
djarfur en þó smekkvís, hávær rödd á torgi samtímans, en þó
sannur — og einlæglega stefnandi að jákvæðri lausn sam-mann-
legra vandamála.
ÞÓ að raunar ríkti í bókmenntum Norðmanna andlegt fjör
og þar skyti upp á áratugunum milli styrjaldanna miklum
og litríkum gróðri, bar þó yfirleitt hæst á því tímabili skáldin,
sem höfðu komið fram á sjónarsviðið fyrir styrjöldina 1914—
1918. Sneskavlen bi'ast eftir Kinck, skáldsögur Hamsuns um
August, Den siste Viking eftir Jolian Bojer, Christianus Sextus
eftir Falkberget, sögurnar um Kristínu Lávransdóttur og Ólaf
Auðunsson og börn hans — og ennfremur Ida Elízabet eftir
Sigiid Undset, ættarsaga Júvíkinganna, sögurnar um Ragn-
hildi og Manneskjan og máttarvöldin eftir Olav Duun, Han-
sine Solstad eftir Peter Egge og Dansen gjenom skuggeheimen
eftir Uppdal — mundu ekki þessar bækur vega allþungt á bók-
menntavog þessara áratuga?
A þessu árabili áttu Norðmenn fjölmarga ágæta rithöfunda,
sem einkum skrifuðu um bókmenntaleg efni, en hins vegar