Jörð - 01.12.1948, Page 129

JÖRÐ
127
sem eru, þrátt fyrir það, þótt sitthvað mætti setja út á byggingu
þeirra og stundum málfar, fullar af iðandi lífi, samhygð og lífs-
nautn, þó að oftast sé þar lýst basli við örbyrgð og óréttlæti.
Allir þeir höfundar, sem hér hefur nú verið drepið á, lýsa
alþýðunni í sveitum og borgum Svíþjóðar mjög á annan veg
en áður hafði verið gert — og þeir hafa breytt afstöðu annarra
stétta til þessa alþýðufólks, og ekki aðeins með tilliti til kjara-
bóta. Þeir liafa beinlínis breytt því hvernig á þetta fólk er litið.
Það er ekki lengur „ofan að séð“, er ekki lengur neitt úrkast,
ekki heldur neins konar liúsdýr eða fylgifé, sem engar áhyggjur
hafi og engar þrár til menningar og andlegs þroska.
Loks vil ég svo nefna Olle Hedberg,- Hann hefur lýst mið-
stéttunum og ekki í svipuðum anda og þeir höfundar, sem ég
drap á hér á undan, lýsa verkalýðnum. Hann er háðfugl, spott-
ari, sem nýtur þess að fletta þunnum klæðum velsæmisins af
persónum sínum, ekki sízt eldra fólkinu, sem stirðnað í forn-
um formum gefur ekki gaum að nauðum unga fólksins á
vondum og válegum tímum. Honum er Jrolað furðu mikið,
því að hann kappkostar fágun í máli og stíl og brosir hýrt og
í hæsta lagi glettnislega, Jregar hann segir sumt Jrað, sem sárast
bítur. Menn geta ekki bent á neinn dónaskap í bókum hans
— og hvað skal svo? Ekki ferð Jrú að taka háðið til þín — en
að Jdú gerðir Jrað, mundu menn telja víst, ef Jrú færir að espa
Jaig upp út af einhverri nreinlmyttinni setningu. Þú tekur því
Jrann kost að hlæja og telja þarna átt við náunga þinn, sem ekki
er viðstaddur, Jregar um þetta er talað — og Jrú nefnir Jiann
lieldur ekki með nafni. En Olle Hedberg á sér (eins og Sinclair
Letvis í Babbitt) þá von, að komandi kynslóð fleygi skinhelgi-
kuflinum og taki upp heilbrigðari og hamingjuvænlegri lífs-
og umgengnishætti en Jreir, senr nú eru að komast á fullorðins-
ár, áttu kost á að temja sér.
(Niðurlag næst.)
JÖRÐ vill leyfa sér að bentia alveg sérstaklega á kafla þann í hinu merka
bókmenntayfirliti Hagalíns, „Bókmenntirnar og vandamálin", sem hér að fram-
an er skráður. Norrænar bókmenntir geta flestir lesið sér a,ð gagni og þekking
Hagalíns á þeim er frábær.