Jörð - 01.12.1948, Side 188
186
JÖRÐ
gagnasmíði, trésmíði og múrsmíði, og
aðrar þær greinar, sem mikil sókn
virðist eftir að læra, en lítil skilyrði
til að kenna á annnan hátt.
Skóli sá, sem hér hefur verið stungið
upp á, gæti starfað sem dag- eða kvöld-
skóli, og þannig komið að sem mestu
gagni fyrir sem flesta og opnað þeim
sem að deginum eru störfum hlaðnir,
möguleika til að mennta sig að kvöld-
inu, og brjóta sér leið til fullrar iðn-
menntunar.
Vísir að skóla í þessa átt, má ef til
vill telja Handíðaskólann, sem starf-
ræktur er hér í Reykjavík. Má vera
að hentugt þætti að leggja til grund-
vallar við liinn nýja skóla nefndan
Handíðaskóla, þannig að honum verði
fengið aukið húsrúm, verkfæri, vélar
og áhöld og kennslukraftar, og hann
styrktur eftir því sent þurfa þætti, eða
þá að hinn nýi skóli yrði beinn líf-
rænn hluti af Iðnskólanum og undir
sömu stjórn. lir ekki óhugsanlegt, að
atvinnurekendur vildu styrkja slíkan
skóla á einhvern hátt, auk þess fram-
lags, sem frá ríkinu kæmi. Ekki sízt,
ef haldin væru í skólanum framhalds-
rtámskeið fyrir sveina, og þannig
glæddur almennur tæknilegur áhugi
iðnaðarmanna, framkvæmdar nýtileg-
ar tilraunir uin nýjar aðferðir í iðnaði
o. s. frv., líkt og á Teknologisk Institut
i Kaupmannahöfn.
I>að er einlæg sannfæring nefndar-
innar, að æfing sú og þekking, sem
lærlingar öðlast nú yfirlcitt með 4 ára
námi, sé eigi meiri en svo, að svipuð-
um árangri mætti ná á 2 árum í skóla,
þar sein fullri hnitmiðun væri beitt,
og þar sem valdir kennarar og kunn-
áttumenn hefðu kennsluna að aðal-
starfi. Teljum vér, að jafnvel megi bú-
ast við öllu betri árangri af slíkri
kennslu heldur en þeirri kennslu, sem
oftlega er látin í té á vinnustað af
önnum köfnum sveinum og tíma-
bundnum meisturum, við verkefni, er
að hendi ber fyrir tilviljun eina sarnan.
Erlendis þekkjast slíkir fagskólar í
ýinsum löndum, og eru stundum rekn-
ir af stórum einkafyrirtækjum. Þykja
þeir hvarvetna hinir þörfustu. Hefur
einn nefndarmanna sótt slíkan skóla í
Þýzkalandi og Danmörku, og getur því
um þá dæmt af nokkurri reynslu.
Á slíkum skólum lærist mönnum
jafnan að bera virðingu fyrir iðn
sinni, sem hvcrri annarri vísindagrein,
sem þekkingu og hæfni þarf við, ef
lcysa á hvert viðfangsefni á réttan hátt.
Áhugi, sjálfsvirðing og starfsgleði
nemandans glæðist við þetta, og skil-
yrði hans til að verða góður og nýtur
iðnaðarmaður verða stórum betri. Út
frá slíkum mönnum breiðast venjulega
farsæl, vekjandi og fræðandi áhrif til
allra hliða.
Vér viljum með þessari greinargerð
að lokum leggja til að tilraun verði
gerð tneð það að starjrœkja skóla á
jiann hátt, sem að framan liefur verið
lýst. Rcglugerð sett, kennsla og próf-
verkefni ák\eðin og kcnnarar ráðnir.
Reynsla sú, er af skóla þessum feng-
ist, mundi fljótlega skera úr um það,
hvort farið hefði verið inn á rétta
braut með stofnun hans.
Aðeins með stofnun sliks skóla er
liagt að höggva, svo öruggt sé, skarð
i þann kinverska múr, sem nú útilokar
marga áhugamenn frá þvi að afla
tceknilegrar og liagnýtrar menntunar.
Á flcstöllum sviðunt styður ríkis-
valdið menningar- og lærdómsviðleitni
þjóðfélagsþegnanna, og gerir þeim
kleift að leggja stund á hugðarefni
sín, með því að veita þeim skólavist.