Búnaðarrit - 01.01.1896, Blaðsíða 85
81
alls cigi stálmi í þeim. Ef ystir í spenum á ám að
haustinu, er hætt við, þegar þær bera næsta vor, að
lömbin nái eigi mjólk úr þeim. Eu ef það dregst að
mun, að lamb komist á spena, minnkar lífsþróttur þess,
og er hætt við, að það veikist síðar af næringunni. Ef
ærin er eigi undir manna böndum, hlýtur lambið að
deyja af sulti. En þótt í tima sje hægt að opna spen-
ana á ánni, eptir að hún ber, svo að lambið geti sogið,
þá kemur það stundum fyrir, að þær mjólka blóði, blóð-
korg eða sjeu nærri geldar, svo að lambið fái annað-
hvort óholla eða oflitla næringu.
Meðan brundtími sténdur yíir, þurfa bæði ær og
hrútar að vera í sem beztu standi og ásigkomulagi, og
or áriðandi að brúka eigi aðra hrúta en þá, sem eru
vel hraustir. Einnig verður að forðast þann ósið, er á
sumurn stöðum á sér stað, að láta hrúta ganga lausa með
ám, því að það veiklar og skemmir lirútana. Það hef-
ur og mikla þýðingu, að velja vel saman ær og hrúta,
forðast skyldleika, einkum ef óhreysti cr í kyninu, og
gæta þess, að eigi sé sama veiklun, sjúkdómur eða sjúk-
dómsspíra hjá báðu foreldri.
Um ineðgöngutímann verða ærnar að hafa svo gott
og mikið fóður, að þær geti veitt næg efni til fóstur-
myndarinnar, sem er skilyrði fyrir því, að fóstrið verði
þroskamikið og hraustbyggt. Fóðrið þarf að vera hollt,
sjerstaklega nokkurn tíma fyrir og eptir burðinn. Ef
heyið er myglað, skemmt og óhollt, verður mjólkin einn-
ig óholJ, svo að varla er að búast við að lömb þoli
hana. Haganlegt er að gefa ánni 1—2 viltur fyrir
burðinn sem allra hollast hey, er sje freinur ljett, eða
að gjöíin sje cigi meiri en svo, að ærin leggi lítið eitt
af. Ef ærin er áður í nægilega góðu standi, sakar það
hvorki hana nje lambið. En þetta hefur í för með sjer
iiímaðamt, X. tí