Búnaðarrit - 01.01.1896, Blaðsíða 129
125
menn liafa í Noregi, ok munu menn ]>at úfrelsi cigi at
cins gjöra oss til handa, heldr ok sonum vorum ok
þeirra sonum, ok allri ætt várri siöan, ok öllum þeim,
er þetta land byggja, ok mun sú ánauð aldri hverfa af
landi þessu síðan......En þótt konungr þessi sé góðr
maðr, sem ek trúi vel at svá sé, þvíat þeir segja bozt
frá konum, sem hann er kunnastr, þá mun liann þó eigi
verða ellri en gamall; þá mun þat fara héðan af sem
hértil, þá er konunga skipti verðr, at þcir eru sumir
góðir, cn sumir illir; uú ef iandsmenn vilja halda frelsi
sínu, því er haft kafa, síðan iand þctta bygðist, þá mun
sá til vera, at ljá engis fangastaðar á sér, hvárki um
landa cignir hér á í-slandi, né um þat, at gjalda héðan
ákveðnar skuhlir, þær er til lýðskyldu megi metast; en
liitt kalla ek vel fallit, at menn sendi konungi vingjaf-
ar, þær er þeir vilja gert kafa, hauka eðr hesta, tjöld
cðr segl, eðr aðra þá luti, er scndingar cru í; en um
Grímsey er þat at tala, ef ]»aðan er enginn hlutr iiuttr
til matfanga, sá er þar er, þá má þar vel fæða her
manns, ok slíkt nökkut get ek konung hugsa sér; nú
ef þar cr útlcndr her, ok fari þeir þaðan með langskip-
um, þá ætla ek mörgum kotkörlunum munu þikkja ærit
þykt fur durunum, þar sem þeir róa at húsi. — Ok
þegar Einar hafði þetta mælt ok int allan þenna útveg,
])á var öll alþýða með einu samþykki snúin, at þctta
skyldi aldri fást11.1
Þjóðrækni íslendinga hefur að öllum likiudum aldrei
verið jafnheit og kraptmikil sem á 11. og 12. öld.
Hryðjuverkin hurfu, en hugur landsmanna sncrist að
ýmislegum umbótum, friðsamlegum störfum og bókmennt-
um. Og nálega allar bókmenntir íslendinga á þeim tím-
um eru þjóðlegar. Þeir rituðu á móðurmáli sínu, sem
b Fornm. sögur IV. 281—83.