Bibliotheca Arnamagnæana - 01.06.1950, Page 295
293
von den Haraldingern ist, und wo ein Gegensatz allein zu den Jarlen
besteht: der Jarl verfolgt den jungen Olaf, den die Norweger anstelle
Hakons wåhlen; die Sohne mussen vor ihm fliehen; Erich verschwort
sich gegen ihn und wird als Folge davon mit dem Bruder Herr fiber
Norwegen. Das ist ein geschlossener Kreis.
Noch deutlicher wird der Gegensatz, wenn wir das Urteil des Ver-
fassers iiber Olaf und die Jarle betrachten. Der erste darstellerische Hohe-
punkt in Olafs Leben ist seine Taufe (s. o. S. 256); ihr gehen die Worte
voraus: Verum enimvero curam gerens conditor creaturae suae, hunc
tyrannum tam remotum tamque indomitum per viscera misericordiae
suae mirabiliter visitavit, visitando illuminavit, ut quos eo tenus umbra
mortis operuerat, stola claritatis aeternae indueret (S. 114). Der Bericht
iiber Olafs Mission wird abgeschlossen: unde currus dei decem milibus
multiplicatus ac quadriga Christi gratuita ejusdem salvatione referta per
hunc rnirificum regem veluti validissimo equo usque in fines orbis terrae
circumducti retrogrado cursu ad patriam paradisum revehuntur (S. 116).
Die Folge der Todesschlacht ist der Zusammenbruch dieses Werkes:
sanctam dei ecclesiam, quam beatus Olavus egregie plantaverat, Johannes
rigaver at, isti [filii Haconis] fere eradicaverunt (S. 119)- Was diese
Såtze ausdriicken, ist der Jubel uber das Kommen des Reiches Gottes in
den Norden und der Schmerz iiber seine neuerliche Zerstorung, der be-
wundernde Lobpreis, daB Gott zu seinem Werkzeug gerade einen solch
ungezahmten Piraten erkoren hat. Man beachte die zur Glorie auf-
steigenden Bezeichnungen Olafs: hunc tyrannum tam remotum tamque
indomitum; hunc rnirificum regem und schlieBlich beatus Olavus, an
dessen spurlosem Verschwinden in der Todesschlacht vielleicht sogar
Engel Anteil haben konnten: famulantibus angelicis spiritibus (S. 119).
Stark wird hiedurch der Gegensatz zu Olafs Gegnern: sie sind zugleich
die Feinde der Kirche. Die Sohne des Jarls zerstoren ihr Werk (eine
abweichende Auffassung der HN), der Jarl selbst wird als idolatriae
obnixe deserviens bezeichnet (S. Hl); seine Herrschaft ist Krieg (ple-
rasque patrias circumcirca debellans), Hiirte (ob intemperatum animi
crudelitatem nequam cognominatus), Vernichtung (cunctis exterminatis
regulis perditisque tributiferis) und Verfolgung (Olafs) ; sein Ende Ver-
stoBung vom eigenen Volk und dunkler, trostloser Untergang durch die
Hande eines verraterischen Knechtes (S. 115)- So stehen sich in scharfer,
vereinfachender SchwarzweiB-Zeichnung die Gegensåtze des Reiches Got-
tes und des Heidentums gegeniiber, Licht und Finsternis, beides in dem