Búfræðingurinn - 01.01.1943, Page 77
BÚFRÆÐINGURINN
75
t. d. natrium lútur (NaOH),
liefur sama OH~ eindastyrk
og svarar til H^” eindastyrks
1 „normal“ sýru, svo sé þess-
um tveim upplausnum bland-
að saman, þá afvirkja (neu-
tralisere) þær livor aðra, og
blandan fœr sama jafna H^
og OH~ eindastyrk og hreint
vatn. Þessi 1 „normal“ H^“
eindastyrkur er svo lagður til
grundvallar fyrir eindatölun-
um pH 0—14 og liann tákn-
aður með pH 0, en eftir þvi
sein H+eindunum fer fækk-
andi í upplausninni og sýru-
styrkurinn þvi minnkar, þá
er það táknað með brotum
úr „normölum". Þessi brot
eru svo smá i flestum jarð-
vegsupplausnum, að það varð
að skrifa nefnara þeirra með
veldistölunni af 10 t. d. 1/102
= 1/100, 1/103 = 1/1000, 1/104
= 1/10000 o. s. frv. Þetta þótti
óhægt í allri framkvæmd og
var þvi horfið að þvi ráði,
að nota vcldistölur nefnar-
anna sem eindatölurpH 0—14.
Verður þá 1 „normal“ = pH 0,
1/10 „normal'* = pH 1, 1/10*
„normal“ = pH 2, 1 /103 „nor-
mal“ = pH 3 o. s.’frv. allt upp
i 1/10*4 „normal“ = pH 14.
Þar sem 1 „normal“ inniheld-
ur 1 gr H^~ einda pr. litr.,'
geta pil tölurnar á sama hátt
þýtt brot úr g af H~*~eindum
pr. litra á viðkomandi upp-
lausn. Nú er þess áður getið,
að samanlagður H~^ og OH~
eindafjöldi vatns og vatns-
upplausna er ávalt hinn sami,
og að OH“eindunum fjölgar
eftir þvi sem H~^eindum fækk-
ar og svo gagnstætt. Full
jöfnun á þessum cindafjölda
fæst við 1/107 = pH 7, sem er