Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.1994, Page 37
Þórir Kr. Þórðarson
Hvað er Guð? — spyrja börnin
— Hvað er Guð? spurði Óli mig. Þá var hann ellefu ára.
— Hvað er Guð? spurði ég Gyðinginn gangandi. Ég hitti hann fyrst í
Háskólabókasafninu. Hann var kominn á níræðisaldur, hvíthærður með
mikið, hvítt skegg. Morris Redman Spivack hét hann, kallaði sig „Man.
Man.” Gekk um götur Reykjavíkur, kom stundum í Háskólann, hafði eytt
ævi sinni sem förumaður allt austur til Kína og leitaði að samruna alls
mannkyns í einum arkímedesarpunkti friðar, vildi finna samnefnara
Kabbala-fræðanna og kínverskrar speki.
— Ekki er hægt að svara þessari spumingu, sagði hann. Guð er eitthvað
sem við finnum með tilfinningunni en getum ekki lýst né talað um.
Ég spurði heimspekinginn Wittgenstein:
— Wovon man nicht sprechen kann, dariiber muss man schweigen,
sagði hann: Um það sem ekkert verður sagt, á maður að þegja.1
— Hvað er Guð? spurði ég munkinn Adso í Nafni rósarinnar.
— Guð er þögnin, sagði hann í vonleysi sínu og uppgjöf fyrir stærð
vetrarbrautanna og miskunnarleysi framrásar sögunnar.2
— Er Guð til? spurði ég guðfræðinginn Hans Kiing.3
— Guð, sem er „til,“ er ekki til, svaraði hann.
— Hvað er Jón Sigurðsson forseti og fjöregg íslands? spurði ég sjálfan
mig og fæ svarið kl. 10 f.h. 17. júní í Gamla kirkjugarðinum þegar forseti
borgarstjómar leggur blómsveig frá Reykvíkingum á leiði Jóns og Ingi-
bjargar. Engin ræða, engin orð. Þögn.
Klukkan hálfellefu byrja ræðuhöldin á Austurvelli. Þá fer ég að efast
um að ísland sé til.
1 Logisch - philosophische Abhandlung, síðasta setning.
2 Umbero Eco, Nafn rósarinnar. Þýð. Thor Vilhjálmsson. Svart á hvítu. Rvk. 1984.
3 Þýskur guðfræðingur, höfundur bókarinnar Existiert Gott?
35