Prestafélagsritið - 01.01.1926, Blaðsíða 42

^restafélagsrifið
Helgi Hálfdánarson.
37
mörgum þæfti 6. kapítulinn í Balleskveri langur og strembinn
og ýmislegt í kverinu bera á sér fingraför sinna tíma, þá hafði
það þann kost, að heimilin gátu kennaralaust hjálpað börnun-
um til að tileinka sér efni þess, en það gátu þau síður með
Balslevskveri, sem gerir ráð fyrir, að alt af sé kennari við
hendina til að útskýra það, er þarf frekari skýringar. Þeim
kosti Balslevsbókar, að hún var mun styttri en gamli Balle,
íögðu menn minna upp úr og fundu það enda bókinni til for-
áttu, að hún væri of stutt. Margir álitu jafnvel að stuttleikinn
mundi standa í sambandi við, að það væri sérstaklega ætlað
tornæmum börnum, sem ættu erfitt með að læra hið langa
kver Balle. Varð þetta til þess, að nafnið »Tossa-kverið«
festist við bók Balslevs, sem gerði enn ófýsilegra fyrir æsku-
lýðinn að fá það í hendurnar. Þess vegna tókst hinni nýju
bók ekki að vinna bug á gamla Balle úti hér. En þar sem
Balslev þó fékk nokkra útbreiðslu hér, þá leiddu af þessu
talsvarð óþægindi bæði í skólum og sérstaklega við fermingar-
undirbúninginn, þar sem ekki höfðu öll börnin sömu lærdóms-
bókina. Komu brátt fram kvartanir yfir þessu og óskir í þá
átt, að samin yrði og leyfð ný lærdómsbók, er tekið gæti við
af báðum hinum, sem fyrir voru. Leiddi þetta til þess, að
Pétur biskup hreyfði því við föður minn, að hann semdi slíka
barnalærdómsbók. Við þeirri málaleitan gat faðir minn ekki
skotið skolleyrunum. Samdi hann bókina á árunum 1876 og
’77 og árið 1877 var hún prentuð og send öllum prestum lands-
>ns til álita og umsagnar. Fékk hin nýja bók hvervetna hinar
beztu viðtökur og var það yfirleitt eindregin ósk presta, að
hún yrði »leyfð« sem lærdómsbók undir fermingu. Leyfi þetta
var veitt ári seinna. Var bókin þá gefin út á ný með tals-
verðum breytingum og nýjum þýðingum á fræðum Lúters hin-
um minni skeytt framan við á sama hátt og gert var í lær-
dómsbók Balle. Eina ritdóminn, sem birtist og hafði útásetn-
>ngar að flytja, fluttu Kirkjutíðindin ári síðar en bókin kom út
J' 2. útgáfu. Var þar þó mjög í hóf stilt með aðfinslur og þær
ilestar veigalitlar, en sumar óréttmætar. Höfundur ritdómsins
var séra Þórarinn Böðvarsson prófastur í Görðum. Úr öllum