Prestafélagsritið - 01.01.1926, Blaðsíða 180

Prestafélagsritið.
Erlendar bækur.
171
er um 300 bls. prentuð á hinn bezta pappír, prýdd alt að 40 myndum og
í alla staði hin skemtilegasta aflestrar, því að höfundurinn sameinar
mikinn lærdóm og fróðleik hinni skemtilegustu frásögn. Þessu hafa les-
endur alment veitt eftirtekt, og er mér kunnugt um, að í ýmsum félögum
erlendis hafa á sérstökum fræðikvöldum verið notaðir til upplesturs
valdir kaflar úr kirkjusögu biskupsins, enda er þar svo skýrt sagt frá
hinum mætu mönnum kirkjunnar, að hver kafli bókarinnar gefur mönnum
mikinn fróðleik og umhugsunarefni.
Efninu er skift niður í 6 aðalkafla, en bókin hefst með inngangi um
landnámið.
Er þá fyrsti kaflinn um kristniboð og kristnitöku, alt mjög vandlega
ritað og frásögnin hin fróðlegasta. Tekur þá við næsti kafli um áhrif
hinnar kristnu trúar á þjóðlífið. Er þar sagt frá hinum fyrstu biskupum,
ísleifi, Qissuri og Jóni Ögmundssyni. Er þar gefin mjög fögur lýsing á
hinum heilaga Jóni, svo að menn í öðrum Iöndum fá að sjá, hve fagurt
og skært það ljós kirkjunnar hefir verið.
í 3. kafla er sagt frá kirkjulegum áhrifum utan að, mjög ítarlega lýst,
hvernig kirkjan hér heima tileinkar sér hinar kristilegu hugsanir og
skoðanir, sem ríkjandi eru í kirkjunni á meginlandi Evrópu, og hvernig
þær skoðanir samlagast hér heima hinni þjóðlegu trú. Vel og skipulega
er sagt frá kristnirétti hinum forna, skýrt og greinilega lýst Þorláki helga,
Brandi Sæmundssyni o. fl. o. fl., og þá ekki gleymt helgikvæðum,
klausturlífi og kirkjulegum framkvæmdum. Þá tekur við Sturlungaöldin,
og er í þeim kafla ágætar lýsingar, og munu áreiðanlega margir lesa
með mikilli athygli kaflann um Guðmund góða.
í næstu köflum er sagt frá Staðamálum, frá valdi biskupa og hnignun,
frá helgisiðum og þjóðlífi. En öllu þessu er þó enn nánar og rækilegar
Iýst í Kristnisögu Islands, sem biskupinn hefir ritað á íslenzku, vi! ég
í þessu sambandi benda á kaflann um guðsdýrkunina, er þar hinn mesti
fróðleikur um hið þjóðlega kristnihald. Vi! ég nota tækifærið til þess að
benda á hina islenzku kristnisögu biskupsins. Er þar hægt að ausa úr
brunni þekkingar og fróðleiks. En hið sama má seqja um hina dönsku
kirkjusögu höfundarins.
Alt er þetta, sem á hefir verið minst, ritað með þekkingu samfara
dugnaði, með áhuga þess manns, sem er allur í því starfi sem honum er
hjartfólgið, og því er það skiljanlegt, að bók þessi hefir verið jafn
kærkomin og hin fyrri, og er gleðilegt um að hugsa, að nú eiga Norður-
landabúar greiðan aðgang að fróðlegri, vandaðri frásögn um kirkju vora
frá byrjun hennar til vorra daga, frásögn, sem byggist á vísindalegri
þekking höfundarins, er helgað hefir mörg ár æfi sinnar starfi þessu.
Bók þessi er gefin út að tilstuðlan „hins dansk-íslenzka kirkjusam-
bands", hefir síra Þórður Tómasson sýnt mikinn áhuga í því, að bók
þessi gæti komið út, hefir hann unnið að útgáfu bókarinnar með því að