Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 161
157
sameiginlega), og linggar ekki í neinu réttimluni landsins, efta
liinu löff/rf/a sanibamli niilli lamlanna.
Jegar eg sný mér nú aft frumvarpinu sjálfu, {>á liafa nú
jþingmenn þegar tekift fram nokkur aftalatrifti jiess, og borið
saman stöftu Islamls eptir frumvarpinu vift stöftu Slésvíkur
eptir öftru frumvarpi, sein nýlega hefur verift lagt fram á þíngi
í Slésvík. Jaft litnr nokkuð undarlega út, aft tveim Iilutum,
sem ætlazt er til séu úr sania ríki, skuli vera boftift svo ójafnt.
J)ó verftur mismunurinn enn {>á meiri í samanburfti vift Holseta-
land og Láenborg, Jiar sem jþó íslaml á í mörgu tilliti enn meira
sammerkt vift rikisbluta Jiessa. Jaft hefur einnig verift tekift
fram, aft eptir frumvarpinu ætti alþíngi aft fá lík réttindi, og
ætlazt er til aft sveitastjórnir í Danmörku hafi, og væri {iaft lítill
áviiiningur fyrir {ietta land, jiegar aftrir jiegnar konúngs vors
fá frjálsa {ijóftstjórn.
Auk þessara mætti enn telja fleiri atrifti, t. a. m. {>aft, er
frumvarpift ætlast til, aft islenzk mál gángi til hæstaréttar, þó
aft Jiaft sé vitanlegt, aft hans löglega dómsvald í íslenzkum
niálum er farift, siftan konúngur liætti aft dæma í bonum; aft-
greininglina á sköttunum i bcinlinis og óbeinlinis skatta, og
befur jiaft ekki fyr verift, aft jieir liafi veriö {lannig aft greindir,
enda er og ekki beldur nein bugsanleg ástæfta til, aft kalla
beinlinis skatta rikisskatta, en hina landskatta; flokkunina á
embættismönnunuin, {iví jiaft er engin ástæfta til, aft láta bisk-
upinn vera ríkisembættismann, en prófastinn enibættismann
landsins, yfirréttinn ríkisins og sýslumanninn landsins.
Aft öftru leyti fellst eg fullkoinlega á Jiaft, aft frumvaqiift
sé mikilvægt, og {iaft eigi {iví aft setja nefnd i jiaft, og ræfta það
ýtarlega; Jiaft álit eg skyldu vora bæfti vift sjálfa oss, viftlandift
og vift konúnginn, en aft hrapa ekki aft neinu, og láta J»ó ekki
hrekjast frá réttum ástæftum, ]ió aft menn kunni aft halda, aft
danskir stjórnarherrar i Danmörku kunni aft liafa aftrar mein-
ingar um jietta mál en vér.
St. Jónssmi: Hinn 6. konúngkjörni fiingmaður varafti inenn
áftan vift {ivi, aft ofurselja sig ekki eintómri óvissu, og mér
finnst þetta vera rétt, en eg get ekki Jiagaö yfir því, aft mér
virftist ekki hægt, aft binda sig meiri óvissu, en meft J>ví, aft
binda sig vift frumvarpift.
Jak. Guðmvndsson: 3>egar konúngur leggur frumvarp
til grundvallarlaga fyrir einlivern einstakan part rikisins, Jiá