Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 508
504
samþyk/ci cd’þínyisEn ineiri hlutinn lilýtur aö taka skýrt
fram, aö Jiessi aðgreiníng, sem stjórnin gjörir :i „ríkissjtiö”
og „laridssjóð”, 'og á þeirri lieimtíng, sem annar sjóöurinn
eigi að eins a beinlinis -, en liinn á óbeinlínis - sköttum, er jafn-
óeölileg og óliafandi í alla staði, {>egar til framkvæmdanna
kemur, sem hún er óvanaleg og óþekkt, í öliuin löndum, jiar sem
um Jiann rett er að tala, sem lier er; en þessi óeðlilega og hví-
vetna óþekkta aðgreiníng hlýtur að eiga upptök sín annars veg-
ar í Jiví, hve mikla og ókljúfandi agnúa stjórnin sjálf finnur
á f>ví, að hneppa oss Islendínga svo gjörsainlega inn í hið nú
svo kallaða Danmerkurríki, eöur skoða og- fara með oss, sem
vér værum sveit eöur liérað i því riki, en hins vegar af f)ví, að
stjórnin getur J)ó ekki á liinn bóginn neitað f)ví með öllu, að
alfnngi hljóti að hafa nokkurt löggjafarvald.
En undir éins og f)að má vera hverjum manni í augum
uppi, að alþíngi Islendínga hlýtur, eptir því sem fyr segir, að
hafa fullt löggjafarvald ásamt konúnginuin í öllum fieim mál-
um, sem ekki eru og hljóta að vera. sameiginleg fyrir alla að-
alhluta konúngsveldisins, f)á ílýtur og- beinlínis fnir af, að fyrir-
komulagi framkvæmdarstjórnarinuar og allrar stjórnarathafnar
verður að haga á jþann veg, að það geti samþýðzt annars vegar
við löggjafarvaldið í landinu, en hins vegar við þá yfirstjórn í
öllum sameiginlegum málum konúngsveldisins, sem nauðsynleg
er tilþess, að samteingíng allra aðalhluta þess geti haldizt, og
liljótum vér nú að fara nokkrum orðum um þá grein stjórnar-
skipunarinnar, einkum með tilliti til þess, sem upp á er stúngið
í 2. gr. stjórnarfrumvarpsins.
S'ar er íslenditigum gjörður lcostur á, að í málefnum þeim,
sem eingaungu snerta ísland, „skuli þeir og ríkisþíngiö eigi liafa
áhendi löggjafarvaldið, heldur skuli konúngur hafa það á hendi
samkvæmt grúndvl. 18.—-21.gr., með tilhlutun af alþíngis hálfu".
Að því leyti sem sjálft löggjafarvaldið áhrærir, þá er um það
tekið fram hér að framan allt, sem þurfa þykir; en hins vegar
mundi það leiða beint af þessari uppástúngu, að aöal-og æðsta
stjórnarathöfnin fyrir Island yrði í höndum hinna dönsku ráð-
gjafa, seni bæði mundu vera helzt til of fjærri og lielzt, til of
ókunnugir til þess, aðstjórna oss svo, að við væri unandi, enda
lilýtur öllum að þykja það skipta afarmiklu, hvort Islendíngar
eigi yfir sér í hinni æðstu stjórn einvaldun konúny, eins og
áður var, eða vábyjafuna i Danmöku, sem í rauninni eru