Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 306
302
Framsvr/umaður: Eg lief nú fengift nóg aft liej ra af sög-
uni um verftlag á jmsum hlutum á nokkrum stöftum; en eg
ilreg út af f»eim [»ann lærtlóm, aft [»aft sé mjög tvísýnt, livort
verftlag sé liærra í minni kaupstöftum. En }»aft verftur lika að
taka til greina liægft al[»jftu, og bera þannig saman verfthæð-
ina vift [»ann kostnaft og örftugleika, sem ferftirnar til kaup-
staftanna hafa i för meft sér. j&aft er rángt aö inifta vift auft
kau])inanns einúngis; [»ví kaupmafturinn er [»ó fremur vegna
al[)jftunnar, en alfij'fia vegna kaupmannsins.
G. Magnússon: Sumir hafa sagt um nefntlina, aft hún
vildi fjlgja fram jafnrétti, en hafa aptur borift henni á
brýn, aft hún færi frain ójafnrétti, og hafa borift [)aft fjrir, aft
liún legfti jafnan toll á innanrikisskip og utanrikisskip; en
mér fmnst Jietta vera einmitt mikift jafnrétti, efta farift svo jafn-
aftarlega aft í jiessu, sem unnt er í }>essum heimi. jþegar
lagftar eru ær og kj’r í huntlraft, og goltlin af tíund, eg vil
ekki taka til, aft nokkrir einbættismenn eru undan [>egnir tí-
und, }>á gjalda menn tiuml sina efta [>essa álögu án [>ess, að
kvarta um nokkurn ójöfnuft fyrir [>etta. jjetta álag liggur nú
á landsbúum, og [)ykir ekkert neyftargjald, lieldur nauftsynja-
gjald. ]>egar nú lagftur er tollur á ver/.lunina, }>á mun eins
fara, aft kaupmenn greifti jietta gjaltl, ekki sem liefndargjald
efta liatursgjad, heldur sem nauftsynjagjald. Mörgum [)ykir ó-
jafnaftarlegt, aft leggja jafnan toll á Dani og aftrar útlendar
[ijóftir, og bera [taft fyrir, aft enginn tollur sé á íslenzkum vam-
íngi í Danmörku. Eg ber nú ekki á móti [>ví, aft svo sé; en
setjuin svo, aft Spánverjar legftu 12 dala toll á íiskinn, en
Danir ekki neitt, en nú legftuin vér jafnan toll á livoratveggja,
Dani og Spánverja, og Danir færu til ogsegftu: sLátum oss og
leggja 12 dala toll á fisk Íslendínga“, liver yrfti }>á afieiðíng-
in? Afleiftíngin jtÖí sú, aft Danir jrftu aft kaupa fiskinn 12
dölum djrari en áftur; og ef fiskur gengi riú greiðar út annar-
stoftar, [>á mundum vér flytja hann [)ángaö, og get eg ekki
séft, aft vér }>jrftum aft hafa nokkurn talsverftan baga af }>ví.
Jaft hefur verift talaft margt og mikift uni fasta kaupmenn og
lausa kaupmenn. Eg man svo lángt, aft stjórnin leit í speki
sinni á lausakaupmenn, og vildi aft nokkru leyti reyra [>á vift
Reykjavík, og sagfti: »Ef losaft verftur um lausakaupmenn, [>á
er voftinn vís fyrir hina föstu kaupmennina og alla landsbúa“.
Nú var }>ó losaft um hag lausakaupmanna; hefur landsmönn-