Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 273
269
1838 er liimnn innlemlu kaujimönnum vilnaft í með tollupjtbót-
um, og gjíirt þanpig liægra fyrir, að flytja útlemlar vörur úr
Danmörku.
Jegar nú nefmlin fór að yfirvega, hvað ákveða skyldi um
verzlunargjaldið, áleit hún f»að fyrst og fremst rettast og sann-
gjarnast, að hafa sjónarmið landsins fyrir augum; |>ví {>annig
yrði allur gángur verzlunarinnar eðlilegastur. Jar næst j»ótti
lienni og nauðsyn til bera, að leggja einhverjar álögur á verzl-
unina, en ekkert gjald vildi hún hafa sem útflutníngstoll, sem
jafnan hefur lagzt {>ýngst á {»ær vörur, sem sízt {»ola {»að, til
að mynda fiskinn. Reynslan er líka húin að sýna {»að, að
ineð f»ví, að lialda 50 dala tollinum, hefur hvorki stjórninni né
oss tekizt, að neyða neinn til, að láta undan. 5ess vegna
sýndist nefmlinni, að jiað mundi vera bezt, að hafa álöguna sem
minnsta, en undantekníngarnar sem fæstar, en að {»essi álaga
gengi jafnt yfir alla undantekníngarlaust. Um f»etta var að
sönnu um liríð nokkur ágreiníngur í nefndinni; en hún gat, {»ó
ekki fallizt á, að neinar umlantekníngar væru gjörðar, af {»ví
að {>að væri gagnstætt grundvallarreglunni, og hagnaðurinn af
j»ví lenti {>á á {>eim, sem sizt {»yrftu J»ess við. Ef að nú allir
innlemlir verzlunarmenn liefðu verið undan f»egnir álögunni,
eins og frumvarjiið gjörir, {>á liefði {>ó 14 marka gjaldið orðið
að lialdast, en f»að vildi nefndin taka hurtu; {»ví {»að væri brota-
minnst; en að setja eitthvert lágt gjald í staðinn, t. a. m. 1
dal af lest, {»að {>ótti nefndinni ísjárvert vegna f»ess, að f»á
kynni að f»urfa að hækka f»að bráðum aptur. Já liefði álagan
líka orðið misjöfn, og {>að þótti nefndinni ekki vera samkvæmt
rettri grundvallarreglu, ne þeirri skoðun stjórnarinnar, semliún
áleit réttasta.
í hreytíngaratkvæðum J»eim, sem upp hafa verið borin við
grein þessa, liefur verið stúngið uj»p á ýmsu, sem nefndin hef-
ur {»ó ekki getað fallizt á. Sumir hafa farið j»ví fram, að lækka
gjaldið fyrir útlenda menn, og hafa ekkert gjald á hinum inn-
lernlu; en j»á keinur sá ójöfnuður fram, sem gagnstæður er
grundvallarreglunni. jþannig liefur minni liluti nefndarinnar
lækkað gjaldið á utanríkisverzlunarmönnum um einn dal og
leiðarbréfin, og hinn 5. konúngkjörni þingmaður einúngis tekið
af gjaldiö fyrir leiðarbréfin. Aðrir þíngmenn hafa stúngið upp
á öðrum breytingum, til dæniis, aðbúsettir kauj»nienn borgi að
eins 1 rbd.; en J»á getur nú fyrst og fremst verið efi á J»ví,