Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 425
421
verzlunarmunnum er meft'fiví veitt nokkur ívilnun, er meft engu
móti er ósaimgjörn, á meftan liift njja skijiulag er aft komast
i kríng
Að fiví, er snertir efni frumvarpsins, má fyrst gjöra aftal-
athugascnul f>á, aft öll liin ócftlilega stefna, sem komizt liefur
iim i hin islenzku vcrzlunarlög, er cinkum af fiví sprottin, aft
memi hafa skoftaft verzlunina frá sjónarmifti fyrir utan lamlift,
og f>ví aft eins haft fyrir sjónuin skipaferftir til lamlsins, og
tekift umlir eitt hæfti fiskiveiftar og vörullutnínga og verzlun-
ina sjálfa. Emlurhótina á lögum {>eim, sem nú eru, verftur
J»ví aft hyggja á skoðun málsins frá sjónarmifti íslamls, og
verfta memi aft leitast vift, aft svo miklu leyti sem verftur, án
fiess aft verzlun fieirri, sein nú er, verfti hastarlega uinturnaft,
aft aft greina ákvarftanirnar uni fietta firennt, sem er livert
öftru svo ólíkt. Stiptaintmnðurinn tók f>aft fiegar fram, aft |>aft
væri f»ví aft eins æskilegt, aft rýmkaft væri um rett útlendra
fijófta, til <aft taka fiátt í hinni islenzku verzlun, afi verzlun-
in væri um leift dregin meira aft tiltckimm verzlunarstöftum,
og aft leitast ætti vift á hinn hóginn, aft koma upp verulégri
islenzkri verzlunarstétt, og liefur einnig alftingi fiaft, er haldift
var 1849, verift tilleiftanlegt til, aft afthyllast álit J>etla, eins og
síftar niun verfta hetur drepift á vift 3. gr. frumvnrps Jiessa.
Um liinar einstöku greinir frumvarpsins er fiessa aft geta:
Til 1. greinar.
Ákvörftun fiessi er i aftalatriftunum tekin eptir uppástúngu
alfúugisins 1845, 6. atrifti, er itrekað var óhreytt 1849. l>ó er
f»aö, sem scgir um „islenzka kaupmenn, efta fiá, sem húfastir
«ru á íslandi*, orftaft nákvæmar, eþtir f>ví sem ástæftur alfnngis
hemla til, f»ar sem vcrzlunarmenu jiessir eru f>ar kallaðir: „ís-
lenzkir kaupinenn, sem Iiér eru búsettir“, og samkvæmt til-
gánginum, sem ér aft gjöra fieini, sem liafa fasta verzlun á
Islamli, lia'gra fyrir meö verzlunarfyrirtæki fieirra. l»ar á móti
er hætt vift ákvörftun um, aft eigi megi hafa utanríkisskip
til fiskiveifta, er vanalegt íslenzkt leiftarhréf annars veitir
leyfi til.
Að ööru leyti hefur stiptamtmaftur fiegar áriö 1S49 mælt
lastlega fram meft ákvörftun fiessari, og hefur einnig nefml
stórkaupinannafélagsins vifturkennt, aft vörubyrgftir íslamls
væru mest koninar undir blómgun hinnar föstu verzlunar, og