Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 241
237
mennirnir á þessuni stöðum nota sér af þvi, til að byrgja sig
upp, og föstu verzlunarmennirnir áhinum stöðunum fá að eins
leifar iiinna, eður alls ekkert. Að þær fjarlægu sveitir frá liin-
um löggiltu verzlunarstöðum verði í verzlun sinni að sæta harð-
ari kjörum en þær nálægu, ætla eg vera eins augljóst; því þó
þeir eigi kost á því, að einhver kaupmaður frá Iiinum 6 lög-
giltu stöðum sendi vörufarm í það eða það hérað, þá getum
vér ekki vænzt, að hann gjöri það horgunarlaust, en mjög
vafasamt, að landsmenn í þeim Ijarlægu héruðum geti notið
verzlunar við utanríkismenn beinlinis. En máske vér liöfum
reynsluna að styðjast við. Eg veit til, að kaupmenn héðan
frá Reykjavik hafa sent farma á Krossvík og Straumfjörð, og
hafi þar verið sömu prisar og í Reykjavík, þá liafa mótstöðu-
menn mínir nokkuð til síns máls; en eg efast uin, að svo liafi
verið.
3>að er tvennt athugavert, þegar koma skal á fastri verzl-
un í einu landi, og efla liana. 3>að eru tveir kraptar, sá innri
og sá ytri, sem eru eins og frumefni allrar verzlunar. jiað
er ekki nóg, að aðflutningar séu nægir utanlands frá, lieldur
verða að vera vörubyrgðir fyrir í landinu sjálfu; en afþví menn
geta nú ekki séð fyrir fram, livar verzlunarmagnið er mest í
landinu, og aðrar krínguinstæður, er þéna til, að koma upp
kaupstöðum, þá álít eg bezt, að taka heldur fleiri en færri
staði til í fyrstu, því það skaðar ekki; þar sem verzlunarmagn-
ið er ekki fyrir, þar fellur verzlunin af sjálfu sér; aptur kom-
ast þeir kaupstaðirnir upp, sem hafa hina ytri og innri liæfi-
legleika til þess. Og er eg þess fullviss, að þessi meiníng
mín ávinnur sér jákvæði allra fastakaupmanna; því að þeir álíta
vissulega þessa tilhögun sér hagkvæmari en þá, er nefndin
liefur farið fram á.
Framsiigumaður: j?að sannast á þessum þíngmanni, að
það er hægra, að kenna heilræðin, en lialda þau. Hann segir,
að allur sé jöfnuðurinn góður, en allir þeir verzlunarstaðir, sem
hann vill bæta við, eru í Norðlendíngafjórðúngi einum, að frá-
tekinni Flatey fyrir vestan. Eg vil þá taka til, að eins nærri
lægi, að nefna Dyrlióla, jjórsliöfn, Raufarliöfn og Berufjörð.
Nauðsynin hefur beygt stjórnina til, að veita þessum stöð-
um verzlunarleyfi, og ef það þyrfti að sýna, livað sú skoðun
er skökk, að binda verzlunina um afarstór liéruð við einstaka
staði, þá vil eg taka til dæmis Húsavík; því eg held, að hún