Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 469
465
samt Jiótt nauðsynlegt, eins og sést af f»ví, sem síðar segir, að
til taka nákvæmar helztu mál J)au, er heyra skuli frnnnig undir
alj)íngi, til J>ess að komast hjá efasemdum eptirleiðis. Jar sem
vísað er til ákvarðananna í grundvallarlögunum um ráðgjafaá-
hyrgðina, J)á er auövitað, að J>etta her einúngis að skilja um
almenna ábyrgð Jmirra fyrir rikisþínginu og ríkisdóminum, og
verður því um ábyrgðina fyrir það, sem einn eða fleiri ráðgjaf-
ar gjöra viðvíkjandi stjórn íslands, að fara að eins eptir þeim
almennu reglum, sem fyrir er sagt í grundvallarlögunum. Jiar
á móti heldur alþíngi rétti sínum, til aö hera fram kærur, eptir
tilsk. 28. maí 1831, 5. gr.
íegar J)ví næst er litið til hinna einstöku atriða i grein
J)essari, þá sést af þvi, að ríkisþínginu er að eins áskilin lilut-
tekníng í f)eim málum, er snerta beinlínis rikisliátignina eða
almennt gagn rikisins. I>ar sem t. a. m. hinn æðsti dómur er
sameiginlegur fyrir ísland og aðra parta rikisins, þá leiðir af
því, að eigi verður breytt reglunum um sambandið milli dóms
þessa og undirdómstólanna, neinameð lagaboði, senisamþykkt
er af ríkisjnnginu, og á J>etta sér t. a. m. stað um ákvarðanir
þær, er nú eru um það, hverjum málum áfría megi til liæsta-
réttar. Svo verður einnig, þegar tekin verður upp hin nýja
meðferð á málum, er heitið er í 79. gr. grundvallarlaganna,
löggjafarval(í rikisins að ákveða breytíngu þá, sem þá verður
gjörð, á sambandi æðsta dómsins við dómstólana á íslandi.
Að því er snertir ákvaröanir um réttindi einstakra manna, þá
liggur það í augum uppi, að þegar ætlazt er til, að þær skuli
vera gildar alstaðar í ríkinu — og er þaö t. a. m. æskilegt uin
lögaldurinn — þá veröur eigi svo almennt gildi ákveðið af
hinu sérlega löggjafai-valdi fyrir ísland einu saman. Jað er
einnig auðsætt, að löggjöfm um eiginleg brot gegn rikisstjórn-
inni og um afbrot gegn almennum friði eða gegn skipun þjóð-
félagsins, eins og henni er nú fyrir komið, t. a. m. upphlaup,
samsæri, o. s. frv., getur eigi heldur verið ólík í einstökum
pörtum ríkis þess, sem er veruleg eining, en að öðru leyti er
föggjöfin um afbrot og hegníngar talin meðal hinna innlendu
málefna. Að J)ví leyti J)ví næst er á kveðið, að hin almennu
kirkjuskipunarlög, eins og þeiin kann að verða fyrir komið,
sltuli heimfæra til íslands, eptir að alþingi liefur látið í ljósi
álit sitt um þau, og þeim hefur verið breytt, eins og þarf, þá
er þetta eðlileg afleiðing af því, að þjóökirkjan er sú sama á
30