Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 520
510
staft takmiirkiif) einvaldsstjórn meft fullu neitunarvaldi hjá kon-
únginuni.
En [ió er lier stúngið upp á einni [icirri ákvörftun, sem
ekki á ser staft, [iað ver til vitum, i öðrum löndum, og fnið er í 15.—
17. gr. um erindisreka Islands lijá konúngi, og er lians að visu
}>egar getið í 4. gr. og í ástæðunum við I. kafla, en [>ótt [>að
ætlunarverk lians, sem [>ar er getið, sé annars eðlis, en hér er
ráðgjört. En [>essi ákvörðun er nauðsynleg afleiðíng af fjar-
lægð [>essa lands frá konúngimnn, og sáum vér ekki annað
fært, en að ætla [>essum manni, aö bera fram fyrir kon-
únginn öll [>au mál frá íslandi, sem lieyra umlir úrlausn lians
eður staðfestíngu.
IV.
Meiri hlutanuni [>ótti rétt, að taka [>egar fram í }>essum
grundvallaruppástúngum [>að helzta um fyrirkomulag al[>ingis,
eins og gjört. er í 23. gr., en taka [>ó ekki fram lleira né l'rek-
ara, en [>að er, heldur geyina hitt annaö, sem að jþví lýtur,
kosníngarlögunum. En [>ær ákvarðanir, sem hér eru teknar
fram, fannst oss að leidtli beint af ásigkomulagi þjóöarinnar
og landsins. Og samaer að segja um uppástúngurnar í 24.—
36. gr., að }>ar er farið [>ví einu fram, sem öllum löggefandi
þíngiim er áskiliö, [>ar sem er takmörkuð konúngsstjórn.
V.
Um ákvarðanirnar í þessum kaíla eru [>egar teknar fram
nokkrar ástæður við II. kafla. jþað virtist einnig miöur liæfi-
legt, að hera upp að [>essu sinni heina uppástúngu um, hversu
rannsaka skyldi og dæma mál [>au, er hölðuð kynnu verða gegn
erindisrekanum og ráðgjöfunum, og [>ótti bezt hlýða, að fresta
U]>pástúngum um [>að fjrirkonuilag ásamt hinu, um skipun
dóinsvaldsins yfir liöfuð; sama virtist oss um beina upjiástúngu
um innleiðslu kviðdóma hér á, lamli. Aptur virtist oss, eptir
[>ví sem hér stendur á, brýn nauðsyn, að gjöra beina uppástúngu
um [>að, sem er i 30. gr.; }>ví hér eru óglöggari, en viða ann-
arstaðar, takmörkin milli framkvæmdarvaldsins og dómsvaldsins,
[>ar sem hvorttveggja [>etta vald er opt samcinað í embætti
eins og saina mannsins.
VI.
Trúarbragðafrelsi allra kristinna trúarflokka er áður lög-
leitt hér á landi með tilsk. 17. nóvembr. 1786; en oss fannst
hættulaust, að heimila fullt trúarbragðafrelsi eins hér og í flest-