Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 183
sem tillilýðilegást væri með tilliti til vegalengdar á kjörþíngið
og fólksfjölda i kjördæminu. Viðvikjandi áliti jþví, er menn
hafa látið í ljósi um kosníngarrett til aljnngis, f)á er eg á þeirra
máli, sem vilja, að liann sé sem frjálsastur og óbundnastur,
og held eg, aö Jiað færi hezt á J>vi, að laga hann sem mest
eptir anda kosningarlaganna frá 1849. Jó lield eg, að haiin
ætti ekki að takmarkast. við 30 ára aldurinn, heldur við 25
ára aldur. Kjörgengi held eg ætti aö vera l)yggð á sama
grundvelli og kosníngarréttur, en ekki vera bundin viö efna-
hag; frví J).að er öldúngis ósamkvæmt. eðli Jjjóðar vorrar og á-
sigkomulagi, og eg get talið fjölda hinna greindustu manna
á meðal vor, sem liafa lítil efni; og skyldi nú kjörstofn sá, er
frumvarpið stíngur upp á, haldast, J)ori eg að í'ullyröa, aö J>að
yrði meiri hluti hinna greindustu og beztu landsmanna vorra,
sem með J>ví yrði sjálfbægt frá J)íngsetu. Hvað kosníngarmátann
snertir, f>á virðist mér, að hann eigi að vera svo frjáls, sem
liann á skynsamlegan hátt getur verið; og álít. eg J)ví einfald-
ar kosníngar hentugastar fyrir oss; })ær hafa líka verið mönn-
um geðfeldar, heppnazt, Jiegar á allt er litið, sæmilega vel, og
egfyrirmitt leyti sé enga Jiá annmarka við J)ær, sem ekki geta
komið fram við tvöfaldar kosningar, og enda orðiö þar, ef til
vill, miklu ískyggilegri. Aðalgallinn við liinar einföldu kosn-
íngar er erfiðleiki sá, sem kjóséndur hafa, að sækja kjörjnng
sitt, en inér sýnist annað tiltækilegra en J)að, að reyna til að
hæta úr honurn með J)ví, að fnengja að kosníngarfrelsinu, og
ótryggja, ef tilvill, um leiö kosninguna sjálfa. Mér sýnist, að
hezt verði bætt. úr erfiðleika Jteim , er kjósendur verða að sæta,
til að sækja kjörfiíng sitt, með Jiví, að í hinum víðlendustu
sýslum verði tekin upp sama kosníngaraðferö, og i Skaptafells-
sýslunum liefur við gengizt, J>egar menn á annaö borð vilja
binda sig við kjördæmaskiptingu J)á, er nú er í gildi. Að
öðru leyti skal eg ekki fara um kosníngaraðferðina fleirum orð-
um aðsinni; J)ví í tilliti til hennar fellst eg á Juiö að miklu leyti,
sent hinn heiðraði Jnngmaður úr Norðurmúlasýslu liefitr nýlega
látiö í ljósi.
Jak. Guömundsson: jþað er tvennt, sem menn verða að
liafa fyrir augum, þegar kosníngarlög eru húin til; fyrst, að
hver einstakur rnaður hafi sem frjálsastanog óbundnastan kosn-
íngarrétt, og þar næst, að svo sé fyrir séð, að kosníngar lendi
á þeim, seni færastir eru til þess, að Ieystt vel þíngstörf af
12