Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 468
464
saman eptir, leiðir, að ísland kemur í frúmvarpi þessu einkum
fram sem partur af ríkinu, eða er skoðað í viðskiptum [tess
við ríkið. Nú er fnað sjálfsagt, að öll f>au mál, er snerta að
eins ísland sem liluta af ríkisheildinni, verða að heyra undir
liina æðstu ríkisstjórn, og J)á undir konúng og ríkisþíngið í
sameiníngu, ef löggjafarmál eru. Vald þetta hlyti ríkisþíng-
ið að hafa, livort sem íslendingar ættu þar fulltrúa eða ekki,
en rettsýni virðist samt að bjóða, að gefinn sé íslendingum
kostur á, að senda þjóðkjörna menn á ríkisþíngið, eins og er
um önnur umdæmi ríkisins, og að ákveðin sé tala fulltrúa
þessara samkvæmt tiltölu þeirri við fólksfjöldann, sem til er
tekin í grundvallarlögunum. Eru því í siðari liluta frumvarps-
ins ákvarðanir um kosningar á fslandi bæði til ftjóðþíngsins
og landþingsins, og er í ákvörðunum þessum leitazt við, að
laga sem bezt verður aðalreglurnar í grundvallarlögunuin og í
kosningarlögunum 16. júní 1849 eptir því, sem á stendur á
fslandi.
Að svo mæltu um aðalefnið skal nú horfið til hinna ein-
stöku greina í fumvarpinu.
Til 1. greinar.
3>egar þíngið á íslandi hefur tjáð álit sitt um lagafrum-
varp þetta, verður það lagt fyrir ríkisþíngið. Lögum þeim, sem
þar á eptir verða gefin, verður þá sjálfsagt þínglýst ásamt
grundvallarlögunum, og hefur því ekki þótt þörf á að til greina,
frá hvaða tíma grundvallarlögin skuli hafa gildi. Jað virðist
að öðru leyti vart geta komið í bága við 2. gr. grundvallar-
laganna, að konúngur og ríkisþíngið í sameiníngu leiði í lög
ákvarðanir um, livernig koma skuli fyrir rikisstjórninni í ein-
stökum umdæmum ríkisins, og hefur stjómin álitið, að með þessu
móti mætti veita íslandi í málum þeim, er eingaungu snerta
landið út af fyrir sig, stjórn þá, er kunnugri sé högum lands-
ins, en ríkisþingið væri, ef það ætti, samkvæmt grundvallar-
lögunum, að taka beinlinis þátt einkurn í löggjöfinni um mál
þau, sem getið var.
Til 2. greinar.
Orð þau, sem liér eru höfð, til að lýsa málum þeim, sem
undan skilin eru löggjafarvaldi ríkisþíngsins, eru að mestu leyti
tekin úr alþíngistilskipuninni 8. marz 1843, 1. gr. jþað hefur