Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 522
518
J)íngift ité nelhd sú, er Jnngið liefur sett í Jiessu tnáli, hafi
köllun efta vald t il, að húa til nýtt fruntvarp, sem hyggt se
á undirstöðu og grundvallarskoðun'gagnstæðri jieirri, sem frunt-
varpið er hyggt á. 3>ó eg á aðra hliðina ekki geti samjiýðzt
J)á aðferð, sein stjórnin liefur valið, til að innleiða her i landi
grundvall.arlög Danmerkur, sent að öllu er ólík J>eirri aðferð, er
híngað til um lángan aldur liefur verið við höfð umhina dönsku
löggjöf, sent her Iiefur átt að lögleiðast, J)á get eg á hina hlið-
ina, og af áður greinduin ástæðúm, ekki verið samj)ykkur j>eirri
aðferð samnefndarmanna ininna, að búa til nýtt frumvarp nú
J>egar, og ætla sér að konia j)ví inn á Jiingið i stað stjúrnar-
frumvarpsins. Eg verð að álíta j)á aðferð eðlilegasta og»sam-
kvæmasta köllun og tilgángi jyúðfundarins, að taka stjórnar-
frumvarpið fyrir, og láta álit sitt i ljósi um hinar einstöku
greinir jiess, og sainkvæmt J)essu hef eg ráðið til nokkurra
breytínga á frumvarpinu, sem eg nú í fám orðum skal gjöra
grein fyrir.
Við 1. gr.
Af j)ví að nokkrar greinir í grundvallarlögum Dárnnerkur-
ríkis geta alls ekki átt við á íslandi, eins og lika viðurkennt
er í ástæðum stjórnarfrumvarpsins, og af j)ví einkennilegt ásig-
komulag landsins heimtar, að sumu í {æssum grunilvallarlög-
uin sé vikið við og snúið í Jmð horf, sem geti fullnægt jiörf-
um lands jiessa, hverja skoðun stjórnin sjálf hefur haft, og
{>ess vegna með hreytingum sínum í frumvarpinu gjört margar
greinir grundvallarlaganna hér óheimfærandi, j>á hef eg breytt
síðari hluta greinarinnar j)annig, „að grundvallarlögin skuli vera
hér gihl, aö svo miklu leyti (>ví má hér við koma, og j>ar á ekki
er breytíng gjör í eptirfylgjandi greinum".
Við 2. gr.
Eg er frumvarpinu samdóma í j>ví, að rikisjnng Dana eigi
ekki að lá hlutdeild í löggjafarvaldinu í j>eim málum, sem
eingaungu snerta Island, vegna {>ess einkennilega eðlis, sem
j>essi mál hafa; en að hinu leytinu jmtti j>að hagkvæmast fyr-
ir landiö, vegna ijarlægðar j>ess frá Danmörku og ýinissa ann-
marka, sem jiar af leiðir, að fela jiessa hlutdeild á hendur
mönnum í lamlinu sjálfu, sem konúngur í Jieim málum veitti
sfcjórnarherravald, og virðist slikt skipulag ekki geta haft nein
truflandi áhrif á stjórn rikisins yfir liöfuð, j)ar sem um svo sér-
stakleg málefni er að gjöra, eins og líka j>að er auövitaö, aö í