Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 351
347
ekki nóg, að byggja kastala í loptinu; menn verða að gæta að
afleiðíngum starfa sinna.
En ein er þó bót í máli, þó hin fasta verzlun líði undir
lok vegna hins nýja fyrirkomulags í verzlunarmálefninu, þá lend-
ir samt liagnaður af verzluninni einbverstaðar, en ftað verður
mest líjá efnuðustu bændunum og höfðingjunum í sveitunum.
3>essir einir geta keypt og kaupa árlega margra ára forða;
þessir taka hina fátæku meðbræður sína á arma sér, og hjálpa
þeim um nauðsynjar þeirra, í staðinn fyrir sem kaupmenn hafa
áður gjört; en hvort þetta verður landslýðnum yfir höfuð holl-
ara, skal eg ekki dæma; að minnsta kosti man eg, að eg hef
heyrt það sagt, að þegar svo liafi við borið, að einhver ríkur
bóndi eða einhver annar hafi risið upp og bjálpað mönnum uni
varning í héraði sínu, þá hafi það verið álitið af mönnnm af-
drifaverra, en versta einokunarverzlun á fyrri öld.
Ja/i. Guðmundsson: Eg játa fúslega, að eg vil heldur
styðja en fella fasta verzlun, en ekki á þann bátt, sem hér er
til tekið. Menn greinir mjög á um það, hvað séu nauðsynja-
vörur, og bæði í stjórnarfrumvarpinu og í nefndarálitinu bafa
menn viljað tiltaka, hvað nauðsynjavörur væru, ogberþeimþó
ekki saman; því aðrir telja þær færri, hinir fleiri. Eptir orð-
Úm greinarinnar mun því margt, sem kallað er ónauðsynjavara,
verða selt eptir sem áður; kaffi inun varla vera talið með nauð-
synjavöru, og þó mun það orðið jafnalinennt og liver nauðsynja-
vara; og sama má segja uin marga kramvöru, að hún gengur
liér sein nauðsynjavara; en mér virðist það muni því verða á-
rángurslítið, að tiltaka, hvað selja megi, með svona almennum
og óákveðnum orðatiltækjum; því eigi það að gagna nokkuð,
þá útheimtir það líka nákvæma tilsjón; annars er ekkert unnið
með lagaboðinu; en það er einmitt þessi verzlunaruinsjón, sem
bæði stjórnin og þíngið vill forðast.
B. Benedilitsen: Eg álít það nauðsynlegt, að skýrt sé
frá því með lagaboði, livað nauðsynjavörur sé; því það væri
óskandi, að óþarfaflutningarnir til landsins mínkuðu nokkuð,
en færu ekki í vöxt, og mundn landsmenn verða fyrir það
wiklu betur farnir en ella, og lield eg það væri þakkavert af
þeirra hálfu.
II. Stephensen: Eg get ekki betur séð, en að þíngmaður-
hin, sem núna settist niður, bafi sína skoðun hverja stundina.
5ar að auki finnst mérog breytíngaratkvæði hans ekki vera