Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 164
160
Forteii: Jað heyrir ekki til umræðanna, sem þíngmaður-
inn núna er að tala. Fruinvarpið er lagt fram í sama formi, og
frumvörp stjórnarinnar hafa áður verið lögð fram í. En eptir
Jnngsköpunum á ekki að ræða hér um form, heldur aðalatriði
frumvarpsins.
G. Brandsson: Eg ætla, að fietta eigi nú nokkuð skylt
við aðalatriði og undirstöðu jiess. En svo eg ininnist aptur á
frumvarpiö, þá er Jiað orðið svo kunnugt í hlutfallsnefndunum,
að eg lield jiað jiurfi ekki héðan af mjög lángrar inngángsum-
ræðu við, og vildi jiví óska, að strax væri kosin nefnd i jiað,
og sting eg upp á niu manna nefnd.
S. Hallgrimsson: Margir jiingmenn urðu til jiess, að láta
í ljósi gleði sína yfir verzlunarfrumvarpinu, eða þeirri góðvild
Dana, sem menn jióttust sjá, að kæmi fram í jivi; en eg hef
ekki lieyrt neinn af jieim gleðjast yfir jivi frumvarpi, sem nú
er verið að ræða, og er jiá réttast, að eg votti gleði mina yfir
jiví; j>vi mér virðist, að í jiví komi hin sama landsfoðurlega um-
hyggja Dana fram, sein jieir fyrri liafa látið oss í ljósi, jiar
sem j>eir svo nákvæmlega liafa viljað breiða sig út yfir
oss og öll vor efni. Jessi umliyggja jieirra hefur opt áður
orðið oss að góðu gagni, og að j>eir vilja nú halda henni á-
fram, og fram bjóða liana, jiað álit eg að visu mikið fagnaðar-
efni fyrir oss. Konúngsbréfið frá 23. d. septemberm. 1848 gef-
ur oss nú leyfi til jiess, að yfirvega, að livað miklu leyti vér
getum nú jiegið þessa boðnu umhyggju. Jað er að sönnu
sjálfsagt, að hingað til hefur hún komið oss að góðu haldi,
en jiað gæti verið spurning um, livort vér meguin jiiggja hana
eins liér eptir, jiegar menntun og upplýsing fer i vöxt, og þjóðlíf
vort jiroskast; jivi þá er eins og ráð forsjónarinnar bendi til f>ess,
að jijóðin skuli fá meiri umráð, og j>að j>ví lieldur, sem ekki
er til j>ess að liugsa, að jijóðlegt lífgeti j>rifizt i landinu, nema
landsmenn segi sér j>að sjálfir, að jieim sé nú annaðhvort að
gjöra, að deyja eða dafna, fyrir j>ví að Danir ætli nú að
síeppa af j>eim hendinni, og láta j>á ábyrgjast sig sjálfa; j>ví
ef stjórn Dana liætti að bera j>á liina nákvæmu umhyggju
fyrir oss, sem þeir hafa áður gjört, hversu lilyti það þá ekki
að örfa vorn eiginn áhuga, að vekja þann anda hjá þjóðinni,
sem sýndi sig framtakssaman í öllum þeim efnum, sem landið
vörðuðu? Mérsýnist, svo að eg nú taki dæmi af daglegu lífi,
að sú breytíng á kjörum þjóðarinnar lilyti að hafa sömu verk-