Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Blaðsíða 156
152
Dana gcti átt saman til umræöu á sama {»íngi, bæfti vegna
fjarlægöar og óliks ásigkomulags i ílestu tilliti.
Nú er í frumvarpi {>ví, sem lagt var fyrir höíöíngjafuml í
Flensborg i vor uin stjómarskipun hins danska ríkis eöa ein-
valdsdæmis, stúngiö upp á, að Slésvík hafi ráögjafastjórn út
af fyrir sig, eins og nú er, og fái landdag með löggjafarvaldi,
er ákveði allar tekjur og útgjöld landsins, en greiöi jafnframt
víst tiltekið gjald til kostnaðar við {>að, sem sameiginlegt er
fyrir Slésvík og liina ríkishlutina.
Likar ákvaröanir viröast mér vel til fallnar í tilliti til stöðu
íslands í rikisheildinni, nefnilega, að {>aö skuli hafa ráðgjafa-
stjórn út af fyrir sig, og þjóðþing með löggjafarvaldi. jietta
jafnrétti virðist nauðsynlegt, til að auka dáð og dug hinnar ís-
lenzku þjóðar, og til að efla jafnt lieillir allra rikishlutanna.
Fjrir virsliti jþeirra mála, er sameiginleg væru, mætti greiða
nieð því, að nefna menn til af beggja hálfu, líkt og stúngið er
upp á millum Danmerkur og hertogadæinanna í áður nefndu
^friiuivarpi.
Eg álít {>að sjálfsagt, að nefml verði kosin í þessu mikil-
væga málefni.
Konúngsfulltrúi: Af {>ví {>að hefur lýst sér i umræöum
Tiokkurra þíngmanna, að þeir muni tileinka þessum fundi það
vald og verkefni, sein eg verð að álíta ósamkvæmt fyrirmæl-
um hins konúnglega opna hréfs frá 23. d. septemberm. 1848, og
{>að liggur í augum uppi, að ef slík skoðun ryddi sér til rúms
lijá þinginu, mundi hún skekkja meðferð og úmræður málefn-
anna, og snúa þeim i gagnstætt horf því, sem stjórnin liefur
getað búizt við, þá hlýt eg sem konúngsfulltrúi að vekja at-
hygli þingmanna á þessu; og ineð því það nú er skýlaust tek-
ið fram í ástæðunum fyrir „frumvarpi stjórnarinnar til lagaum
stöðu íslands í fyrirkomulagi ríkisins“, að það, af þar tilgreind-
um ástæðum, geti ekki orðið umræðuefni, hvort fsland sépart-
ur úr rikinu eða ekki, og þannig ei heldur grundvallarlögin,
sem eru gefin fyrir allt ríkið, eins og líka frumvarpið sjálft er
byggt á þessari skoðun, þá lilýt eg að áminna þingmenn um,
að halda sig við þá undirstöðu, sem stjórnin hefur lagt fyrir
umræðunum, og eins að varast, að byggja nefndarálit á ann-
ari grundvallarskoðun en þeirri, sem stjórnin liefurhaft, sumsé
þeirri, að fsland sé partur úr Danmerkurriki, og vona eg, að
þíngmenn í þessu mikilvæga málefni gæti allrar þeiroar stíll-