Tíðindi frá þjóðfundi íslendinga árið 1851 - 05.07.1851, Page 541
537
ar er ftað að minni meiningu að segja, að þó þær án efa veiti
nokkura vissu fyrir, að þekkíng og reynsla lika fái að tala
með á þinginu, þá er það þýðíngarlítið á löggefandi þíngi, á
rneðan sú tið varir, að konúngur og þjóð skoðast í fólksmein-
íngu sem 2 stríðandi kraptar, er liver vilji annan yfirbuga.
ÍÞeir konúngkjörnu mega því optast við búast, að verða í minni
hlutanum, stundum máske með fram af því, að þeir eru kon-
úngkjörnir, og máske sjái þar missmíði, sem hinir engin sjá,
eða ekki vilja sjá. IMér er það og aliefasamt, hvort konúng-
ur geti skyldað þá til þingsetu, er ekki vilja, en viljugur ætla
eg enginn konúngkjörinn fari. Að minni meiningu næðist
stjórnarinnar tilgángur með þvi, að alþíngisseta, eða máske
réttara sagt skylda til að sitja á alþíngi, væri bundin við viss
hin æðri embætti í landinu. Sá, sem sækir um embættið,
veit þá, að hverju liann í því tilliti á að gánga. Jessi embætti
ætla eg ættu að vera nú sem stendur:
1. 3>au 2 aintmannaembætti.
2. Landsyfirréttarins 3 embætti.
3. Biskupsembættið.
4. Lectorsenibættið við prestaskólann.
5. Rectorsembættið við hinn lærða skóla.
6. Landlæknisenibættið.
7. Landfógetaembættið.
Ef svo færi, að amtmannaembættin af tækjust, og stjórnar-
menn yrðu skipaðir liér í landi, gætu 2 þessara komið í hinna
stað. Af þessum 10 mönnum, með venjulegum þíngmanna-
launum, ætlast eg til að myndazt gæti nokkurs konar yfirhús
(liigretta); því eg lield nauðsynlegt, að þinginu verði tvískipt,
ef flokkadráttanna áverkanir á þíngsins ályktanir ættu að gjör-
ast óskaðvænar. Á þennan hátt yrði í lögréttunni séð fjrir
öllum landsins aðalmálefnum, dóms-og framkvæmdar-valdi,
kirkju- og skóla- málefnum, heilbrigðis-og ijárbags - efnum. í
undirhúsinu (löigbergi) ætlast eg til, að þeir þjóðkjörnu þíng-
ntenn sitji, um liverra tölu og kosningarmáta eg strax skal tala.
Eg veit, að margur kann að segja, að þessi mín uppástúnga lýsi
*nér sem konúngkjörnum, svo ófrjálslýnd sé hún; en eg bið það
atliugað, að þetta er það sama frelsi, sem land þetta liafði, þeg-
ar það var sem frjálsast, eða máske réttara sagt engum liáð,
nema sjálfu sér. Aldrei hefur löggjöf og stjórn bér í landi
verið í almúgans hendi. Hvorttveggja var fyrrum lijá þeim svo